Zęby u niemowlaka - jak prawidłowo dbać o pierwsze ząbki?

Aby maluch miał zdrowe ząbki, istotne jest nie tylko odpowiednie żywienie (ograniczanie produktów słodkich i kwaśnych), ale także dbałość o higienę jamy ustnej. To ważne, aby pierwsze ząbki dziecka były w dobrym stanie tak długo jak to możliwe, gdyż ma to wpływ na zdrowie pojawiających się później zębów stałych. Dlatego należy odpowiednio wcześnie zadbać o właściwą ochronę i pielęgnację ząbków mlecznych. Przygotowaliśmy dla Ciebie kilka istotnych porad dotyczących tego tematu – pamiętaj również o tym, aby skonsultować się z dentystą.

Higiena jamy ustnej niemowlaka – zdrowe zęby od samego początku
Mycie ząbków – jak zadbać o pierwsze ząbki niemowlaka?
Próchnica u niemowląt – jak chronić zęby mleczne niemowlaka?
Próchnica butelkowa – jak jej zapobiegać?
Profilaktyka próchnicy u niemowląt – stop podjadaniu między posiłkami

Higiena jamy ustnej niemowlaka – zdrowe zęby od samego początku

Wielu rodziców sądzi, że o higiena jamy ustnej niemowlaka jest konieczna dopiero w momencie, kiedy pojawi się pierwszy ząbek. To błąd, bo tak naprawdę powinniśmy o nią zadbać już od pierwszych dni życia. Oczywiście nie mówimy tu o myciu ząbków, których jeszcze nie ma (choć zdarzają się przypadki noworodków, które rodzą się z pojedynczymi ząbkami), ale o wprowadzeniu pewnego rodzaju rutyny i przyzwyczajeniu dziecka do tego, że jakieś czynności wykonywane są w obrębie jego jamy ustnej. Higiena jamy ustnej noworodka i niemowlęcia zanim pojawią się pierwsze ząbki opiera się przede wszystkim na regularnym przecieraniu dziąseł i błony śluzowej gazikiem. Pozwala to przede wszystkim usunąć resztki pokarmu, które stanowią idealne siedlisko do namnażania się bakterii i grzybów. Jeżeli duże ich ilości będą pozostawały w jamie ustnej maluszka, z czasem może dojść do pojawienia się białego nalotu na języku i zmian w obrębie błon śluzowych, takich jak np. pleśniawki czy nawet bolesne afty. Takie przecieranie dziąseł gazikiem to także naturalny masaż dziąseł, szczególnie przydatny gdy u maluszka próbują się przebić pierwsze zęby. Zazwyczaj ma to miejsce nie wcześniej niż około 4 miesiąca życia, choć zdarza się, że na moment ten trzeba poczekać nawet do 10-11 miesiąca życia. A co robić, gdy już pojawi się upragniony pierwszy ząbek? Wtedy tym bardziej należy zwiększyć systematyczność, a higiena jamy ustnej niemowlaka powinna obejmować również regularne mycie ząbków przy użyciu delikatnej szczoteczki i pasty dobranej odpowiednio do wieku dziecka.

Mycie ząbków – jak zadbać o pierwsze ząbki niemowlaka?

Już od momentu pojawienia się pierwszych ząbków należy zadbać o ich właściwą pielęgnację. Na początek wystarczy przemywanie wilgotnym wacikiem. Jak myć zęby niemowlaka w ten sposób? Należy owinąć go wokół palca i zwilżyć ciepłą, przegotowaną wodą, a następnie dokładnie przetrzeć nie tylko całą powierzchnię zębów, ale również dziąsła wokół nich i w miarę możliwości język, tak by usunąć resztki pokarmów. Alternatywą dla wacików może być silikonowa szczoteczka z wypustkami w formie nakładki na palec, która jednocześnie masuje dziąsła. Kiedy maluszek będzie miał już więcej ząbków, należy je delikatnie myć raz lub dwa razy dziennie, używając do tego szczoteczki przeznaczonej dla niemowląt.


Jaka powinna być pierwsza szczoteczka do zębów? Pamiętajmy, że pierwsze ząbki są niewielkie, podobnie jak jama ustna maluszka, dlatego szczoteczka powinna posiadać małą główkę i krótką, antypoślizgową rączkę, która pozwoli na łatwe operowanie nią w jamie ustnej dziecka.Jej kształt powinien być łatwy do uchwycenia dla maluszka, gdyż z pewnością ciekawski niemowlak będzie chciał sam wypróbować nową rzecz. Warto mu na to pozwolić, ucząc właściwych zachowań i ruchów. W ten sposób możemy od najmłodszych lat wyrobić w dziecku prawidłowe nawyki higieniczne, co z pewnością zaprocentuje w przyszłości.

Higiena jamy ustnej nie musi być nudna! Mycie zębów niemowlaka powinno odbywać się regularnie, najlepiej w formie zabawy lub przy akompaniamencie muzyki i dziecięcych piosenek, oczywiście pod kontrolą osoby dorosłej.


Stosowanie pasty do zębów na tym etapie nie jest konieczne – bezpieczniej będzie, jeśli nie będziesz jej używać, gdyż Twój maluszek nie potrafi jej jeszcze wypluć. Warto także zasięgnąć porady lekarza , który podpowie Ci, kiedy powinnaś rozpocząć stosowanie pasty i pomoże Ci w dokonaniu wyboru odpowiedniego produktu.
Jeśli chodzi o podawanie fluoru, potrzebnego dla zdrowych ząbków, powinnaś także skonsultować się z lekarzem, który zna Twoje dziecko i jego potrzeby.

Próchnica u niemowląt – jak chronić zęby mleczne niemowlaka?

Wielu rodziców sądzi, że próchnica dotykająca zęby mleczne to nic strasznego, bo przecież one i tak w niedługim czasie wypadną. To błąd! Próchnica u niemowląt i starszych dzieci atakująca mleczaki może nie tylko powodować dyskomfort i ból, ale również prowadzić do ich przedwczesnego wypadania. Co więcej, ma ona również negatywny wpływ na strukturę wyrastających w ich miejscu zębów stałych, co w większości przypadków skutkuje szybszym psuciem się zębów stałych w przyszłości. Jak objawia się próchnica u niemowląt? Początkowo są to białe plamki na mleczakach, które dopiero w późniejszym etapie nabierają ciemniejszego charakteru.
Ważne:
Czy wiesz, że próchnica może przenieść się z rodzica na dziecko? Jeśli obliżesz łyżeczkę lub smoczek i podasz dziecku, szkodliwe bakterie mogą przedostać się do buzi Twojego maluszka. Dlatego zawsze używaj czystej łyżeczki lub smoczka.

Próchnica butelkowa – jak jej zapobiegać?

Długotrwałe ssanie smoczka podczas picia z butelki może przyczynić się do rozwoju próchnicy. Dotyczy to każdego rodzaju napoju – jednak zwłaszcza tych zawierających w swoim składzie cukry. Próchnica u niemowląt, często określana jako próchnica butelkowa to podobnie jak u osób dorosłych choroba bakteryjna, prowadząca do demineralizacji tkanek zębów. Nazwa wynika z faktu, iż w momencie kiedy pojawiają się pierwsze ząbki duży odsetek dzieci spożywa jeszcze pokarmy za pomocą butelki. Jedną z głównych przyczyn szybkiego rozwoju próchnicy butelkowej, zwłaszcza na przednich zębach szczęki, jest nieregularna higiena jamy ustnej i zezwalanie na zasypianie z butelką. Zawarte w pokarmach cukry oblepiają zęby, stanowiąc idealną pożywkę dla rozwoju bakterii próchniczych.

Jak objawia się próchnica butelkowa atakująca zęby mleczne? W pierwszej kolejności obserwuje się żółtawy nalot, który nie usunięty będzie prowadził do pojawienia się białych, chropowatych plamek na szkliwie, świadczących o aktywnym procesie demineralizacji zęba. Z czasem plamy te staną się błyszczące, a u podstawy zębów rozwinie się czarne, nieestetycznie wyglądające zabarwienie.
Dlatego:

  • pilnuj, aby maluch pił sprawnie – aż do momentu, kiedy zaspokoi pragnienie;
  • nie pozwalaj, aby dziecko zbyt długo ssało smoczek; butelki z piciem nie należy podawać w celu usypiania czy uspokajania dziecka;
  • kiedy maluch pije, trzymaj butelkę;
  • od 8. miesiąca życia powinnaś przyzwyczajać swoją pociechę do picia z kubeczka.

Profilaktyka próchnicy u niemowląt – stop podjadaniu między posiłkami

Nie proponuj maluchowi nieustannie przekąsek i napojów. Ząbki dziecka potrzebują czasu na regenerację, szczególnie w nocy. Między posiłkami w jamie ustnej zachodzi naturalny proces reperujący szkliwo, zwany remineralizacją – składniki mineralne za pośrednictwem śliny wnikają w strukturę zęba. Wraz z posiłkiem ślina jest wypłukiwana, przez co jej działanie ochronne zostaje ograniczone. Dlatego przekąski i napoje podawaj o stałych porach, najlepiej po posiłkach głównych i ograniczaj podawanie przekąsek w międzyczasie. Jak najszybciej staraj się wyeliminować nocne karmienia.

Przeczytaj także:
Ile dziecko powinno jeść?
Picie z kubeczka
Do kiedy dziecko powinno pić mleko modyfikowane?

Poradnik

Czy dzieci rzeczywiście potrzebują mięsa? Mięso w diecie niemowląt i małych dzieci 7 pytań - niedobory żelaza a mięso w diecie dziecka Jakie witaminy są niezbędne w diecie niemowląt i małych dzieci? Ryby – zdrowe również dla niemowląt! Ryby w diecie dziecka - dlaczego warto? Kaszki dla niemowląt – kiedy i jak wprowadzać? Cukier w diecie niemowląt Pierwsze przekąski dla dzieci - chrupki i wafelki ryżowe Słoiczki dla dzieci - jak je wybierać, przechowywać i przygotowywać? Co na obiadek dla dziecka? Dania dla niemowlat i małych dzieci Pyszna i zdrowa kolacja dla dziecka Dania bezmięsne 100 % owoców BIO Alergia pokarmowa u dzieci - przyczyny i objawy Co warto wiedzieć o aceroli Dlaczego kwasy tłuszczowe Omega-3 z oleju rzepakowego są ważne? Neofobia żywieniowa u dzieci Co i w jakich ilościach powinny pić niemowlęta w okresie rozszerzania diety? Zdrowie i rozwój maluszka Urlop z maleństwem Przewodnik po zakupach w UE