10. miesiąc życia dziecka – rozwój motoryczny przyspiesza

10. miesiąc życia dziecka to czas skoku rozwojowego i intensywnego odkrywania świata. Niemowlaka fascynuje niemal wszystko, od bibelotów na półkach po zawartość talerza rodziców. Twój maluszek zaczyna już dorastać! Ćwiczy chwyt szczypcowy, wypowiada pierwsze dźwięki, które brzmią jak konkretne słowa, a nawet próbuje stawiać pierwsze samodzielne kroczki. Sprawdź, czym jeszcze zaskoczy Cię Twoje 10-miesięczne dziecko!

Twoje 10-miesięczne dziecko wydaje się teraz naprawdę duże i samodzielne, prawda? Zauważasz to zwłaszcza wtedy, kiedy zaczyna chodzić przy meblach lub podciąga się do stania w stabilnej, wyprostowanej pozycji. Teraz każdy dzień jest przygodą – Twój maluch będzie mógł samodzielnie pokonywać coraz większe odległości, zechce nawiązać kontakt z innymi osobami i wyruszyć w swoją wspaniałą podróż w nieznane.

W wieku około 10 miesięcy, Twoje dziecko będzie również:

• wypowiadać swoje pierwsze, proste słowa,

• ćwiczyć nowy sposób chwytania, zwany chwytem szczypcowym,

• chętnie pluskać się w wodzie.

W 10. miesiącu życia dziecka macie „przerwę” od profilaktycznych wizyt u pediatry. Warto wykorzystać ten czas na adaptacyjną wizytę u stomatologa dziecięcego, która pozwoli maluchowi poznać nowy, nietypowy gabinet lekarski, a dla Ciebie będzie okazją do uzyskania wskazówek i informacji dotyczących prawidłowej higieny jamy ustnej oraz techniki szczotkowania ząbków maluszka.

Tego, jak prawidłowo dbać o pierwsze ząbki niemowlaka dowiesz się również z naszego poradnika.

Rozwój dziecka w 10. miesiącu życia w skrócie

Ani się obejrzałaś, a Twój maluszek zmienił się w dużego i rezolutnego niemowlaka, który chętnie nawiązuje i inicjuje kontakt z innymi osobami. Jak przystało na 1. rok życia, Twoje dziecko nadal rozwija się w błyskawicznym tempie. W 10. miesiącu życia skupia się głównie na ćwiczeniu motoryki małej i dużej, rozwija emocjonalność i coraz śmielej wypowiada zbitki sylab, a nawet pierwsze, zrozumiałe słowa.

W śledzeniu rozwoju Twojego 10-miesięcznego dziecka pomoże Ci nasza skrótowa tabela.

Niewielki procent dzieci w 10. miesiącu życia stawia swoje pierwsze, samodzielne kroki. Gratulacje! Te umiejętności jak najbardziej mieszczą się w normie – maluch może zacząć chodzić w 9. ale też w 18. miesiącu życia i nie będzie w tym nic niepokojącego.

Dowiedz się, kiedy dziecko powinno zacząć siadać, raczkować i chodzić.

W skrócie: Podobnie jak w przypadku samodzielnego siadania, również nauka chodzenia jest czymś, z czym każde dziecko radzi sobie we własnym tempie. Upewnij się, że dajesz sobie i dziecku czas oraz przestrzeń do swobodnych ćwiczeń i nauki, których teraz oboje potrzebujecie.

Rozwój motoryki małej u 10-miesięcznego dziecka

W 10. miesiącu życia dziecka możesz być zadziwiona tym, jak maluch próbuje podnieść z podłogi paproch lub małe okruchy. Podczas pobytu na dworze, dziecko będzie ćwiczyło precyzyjne chwytanie na liściach, kamyczkach lub (o zgrozo) na owadach, które na szczęście nie dadzą się tak łatwo złapać. Ten nowy, precyzyjny chwyt nazywamy szczypcowym. Polega on na łapaniu przedmiotu opuszkami 2 placów: kciuka i wskazującego i jest najbardziej „dorosłym” chwytem, z którego dziecko będzie korzystać już przez całe swoje życie.

Podnoszenie, dotykanie i chwytanie to okazja nie tylko do treningu małej motoryki, ale też do nauki i poznawania otaczającego Was świata. Miękkie źdźbła trawy, puszysty piasek, trudny do uchwycenia puch kurzu, topniejące płatki śniegu lub dmuchawiec, który rozsiewa wokół mnóstwo maleńkich parasoli niosących nasionka to obiekty dziecięcych badań i doświadczeń, które dostarczają zróżnicowanych wrażeń niemal wszystkim zmysłom malucha.

Rozwój emocjonalny 10-miesięcznego dziecka

Przy tak intensywnym treningu ruchowym, rozwój poznawczy i emocjonalny schodzi na dalszy plan. Mimo to, w mózgu Twojego 10-miesięcznego niemowlaka nadal wiele się dzieje. Raczkowanie, utrzymywanie równowagi w pozycji stojącej i odbieranie intensywnych wrażeń sensorycznych wymagają od mózgu dziecka najwyższej wydajności. W 10. miesiącu życia będzie ono reagować ze zdumieniem na wszystko, co nowe i nieznane, a jednocześnie odważy się coraz bardziej oddalać od Ciebie, aby odkryć jeszcze więcej ekscytujących rzeczy.

Oddalenie się od rodzica, zwłaszcza poza zasięg wzroku, wymaga od malucha ogromnego zaufania. W poprzednich miesiącach Twoje dziecko nauczyło się, że mama i tata zawsze są przy nim, gotowi pomóc, pocieszyć, a także dopingować go w niemal każdym działaniu. To zaufanie i poczucie bezpieczeństwa są teraz niezbędne, by maluch mógł bez obaw wyruszyć w świat. Po każdej rundzie eksplorowania, odkrywania i doświadczania, Twoje nadal małe i bezbronne, 10-miesięczne dziecko z radością wróci do Ciebie, aby się przytulić. Te wspaniałe chwile potwierdzają, jak cenna dla dziecka jest bezpieczna, pełna miłości, akceptacji i zaufania relacja z rodzicem.

Skok rozwojowy w 10. miesiącu życia

Pod koniec poprzedniego miesiąca życia dziecka mogłaś zauważyć pierwsze oznaki kolejnego, 6. już skoku rozwojowego. W 10. miesiącu odczujesz je jeszcze mocniej – Twoje dziecko częściej będzie niespokojne, marudne i płaczliwe, a przy tym zacznie jeszcze bardziej potrzebować Twojej obecności i bliskości.

Wszystko to za sprawą zmian, jakie dopiero co zaszły w jego mózgu i całym układzie nerwowym. Maluch zaczął dostrzegać kolejne szczegóły i odbierać świat w nieco inny sposób, niż do tej pory. To nowe otoczenie wydaje mu się przerażające, dlatego tak często jest rozdrażniony i szuka schronienia w Twoich ramionach.

Kiedy minie najtrudniejszy okres, Twoje 10-miesięczne dziecko zapewne zacznie:

• kategoryzować przedmioty ze względu na różne cechy,

• przejmować inicjatywę w zabawie,

• gestykulować i robić różne miny, zwłaszcza przy lustrze,

• jeszcze mocniej okazywać emocje ludziom, ale też przedmiotom (np. pluszakom),

• rozśmieszać swoich bliskich.

Nadeszło słoneczne lato? W takim razie przenieś wodną zabawę na zewnątrz, najlepiej w miejsce dobrze chronione przed słońcem. Przygotuj dla dziecka dmuchany basenik, miękkie piłki i gąbki oraz wszystkie przedmioty, którymi można bawić się w wodzie, np. łyżki, miski, wiaderka, sitka oraz pływające zabawki. Podczas kąpieli na zewnątrz, nie zapomnij o posmarowaniu malucha odpowiednią ilością wodoodpornego kremu z wysokim filtrem SPF.

Poznaj bezpieczne kosmetyki na słońce HiPP Babysanft Ultra-Sensitive z filtrem SPF 50+.

W skrócie: Chęć przelewania, napełniania i opróżniania pojemników jest ważnym krokiem w rozwoju 10-miesięcznego dziecka. Maluchy czerpią ogromną przyjemność z opróżniania kubków, szuflad, pudełek i szafek. Przygotuj dziecku kilka takich zestawów do wysypywania, wylewania i wyrzucania, a jeśli to możliwe – wygospodaruj szufladę, półkę lub całą szafkę z zabawkami i innymi bezpiecznymi przedmiotami, w której dziecko będzie mogło do woli buszować.

Czy nadszedł czas na przerwę i odpoczynek? Jeśli twój Maluszek zmęczył się i potrzebuje odpocząć od nadmiaru wrażeń, obejrzyjcie razem książeczki obrazkowe i dotykowe. Możesz teraz wskazywać palcem i nazywać poszczególne przedmioty, zwierzęta lub osoby oraz podawać ich właściwości, np. wysoki pan, czerwone krzesło, puszysty kotek. Takie ćwiczenia wspierają rozwój poznawczy dziecka i wzbogacają zasób znanych i rozumianych przez nie słów. Zamiast nauki, możecie też wspólnie śmiać się z zabawnych rymowanek i śmiesznych obrazków. Jedno i drugie z pewnością sprawi Wam obojgu wiele przyjemności.

W Polsce urlop macierzyński i rodzicielski (przypadający jednemu rodzicowi) trwają łącznie 52 tygodnie, czyli niemal rok. Właśnie dlatego już w 10. miesiącu życia dziecka zastanówcie się, co dalej. Scenariuszy jest przynajmniej kilka, np.:

• jedno z rodziców idzie na urlop wychowawczy,

• tata bierze przysługujące wyłącznie jemu 9 tygodni urlopu rodzicielskiego,

• rodzice będą brać na urlop wychowawczy na zmianę, by każde z nich zdążyło trochę popracować,

• jedno z rodziców rezygnuje z pracy i zostaje w domu z dzieckiem,

• rodzice wracają do pracy, a maluch idzie do żłobka,

• rodzice wracają do pracy, a do opieki nad maluchem zatrudniają nianię lub dziadków.

Dowiedz się więcej o urlopach macierzyńskim, tacierzyńskim, rodzicielskim, ojcowskim i wychowawczym.

Jeśli masz zamiar ponownie rozpocząć pracę, musisz zadbać o wiele rzeczy. W przypadku planów posłania dziecka do żłobka lub chęci zatrudnienia niani, warto już teraz zacząć poszukiwania. Niestety, czasem 10. miesiąc życia to już za późno – miejsca w żłobkach zwykle rozchodzą się jak ciepłe bułeczki, a znalezienie zaufanej, ciepłej niani „na już” niemal graniczy z cudem. Zdarza się, że rodzice umawiają się z nianią lub zapisują dziecko do żłobka jeszcze zanim przyjdzie ono na świat.

Pamiętaj, że adaptacja w placówce opiekuńczej zajmuje trochę czasu, podobnie zresztą jak przyzwyczajenie dziecka do nowej osoby – niani. Jeśli chcesz wrócić do pracy tuż po roczku malucha, lepiej zacznij tę adaptację odpowiednio wcześniej. 10. miesiąc życia dziecka to dobry czas na zaplanowanie pierwszych, adaptacyjnych wizyt w żłobku lub pierwszych spotkań z nianią. Twoje dziecko i Ty zdążycie poznać nowe osoby: nianię, pracowników żłobka i opiekunów maluszka, co pomoże w późniejszym zaaklimatyzowaniu się.

W skrócie: Twoje dziecko łatwiej zaaklimatyzuje się w nowym otoczeniu i wśród innych dzieci, jeśli wcześniej zbuduje bezpieczną więź z nauczycielką w żłobku lub z nianią. Porozmawiaj z tymi osobami i zapytaj, jak możesz przygotować siebie i dziecko, by adaptacja była jak najmniej uciążliwa dla maluszka.

Kiedy maluch idzie do żłobka, warto zaopatrzyć się w kilka bardzo praktycznych rzeczy:

• mały plecak lub torbę dla dziecka na niezbędne rzeczy: jedzenie, ubranka na zmianę, pieluszki lub chusteczki nawilżane,

• dodatkowe ubranka, np. antypoślizgowe skarpetki, miękkie kapcie, nieprzemakalny kombinezon,

• komplet pościeli dla malucha do popołudniowego leżakowania,

• przytulankę, która pomoże dziecku w chwilach smutku i tęsknoty oraz ułatwi zasypianie.

Dobrym sposobem na smutki i smuteczki w żłobku jest też mały album, w którym umieścisz zdjęcia mamy, taty, rodzeństwa lub zwierząt domowych. Przed pójściem do żłobka, oglądaj go wspólnie z dzieckiem, a po adaptacji zostaw na półce malucha w placówce. Jeśli dziecko zatęskni za wami, oglądanie zdjęć bliskich pomoże mu przetrwać trudniejszy czas.

Nawet jeśli Twoje 10-miesięczne dziecko stawia już pierwsze kroczki, to jeszcze nie potrzebuje solidnych butów z twardą podeszwą i sztywnym zapiętkiem. W zupełności wystarczą Wam antypoślizgowe skarpetki i pierwsze, miękkie buciki do wychodzenia na dwór. Stopa dziecka najlepiej rozwija się, kiedy maluch ma możliwość chodzenia boso. Pozwalaj dziecku na to tak często, jak to możliwe – w domu, na bezpiecznym i pewnym trawniku, a nawet po podjeździe wyłożonym kostką brukową lub betonowymi płytami.

W skrócie: Stabilny kontakt stopy z podłożem jest bardzo ważny dla prawidłowego rozwoju zmysłu równowagi dziecka. Maluch powinien ćwiczyć stanie i stąpanie na różnych powierzchniach, takich jak dywan, płytki, laminat lub beton – najlepiej boso lub w antypoślizgowych skarpetkach. Dzięki temu znajdujące się na stopach dziecka receptory będą mogły odbierać wiele ważnych informacji sensorycznych i przekazywać je do mózgu.

Stopniowe, powolne wprowadzanie nowych pokarmów do jadłospisu 10-miesięcznego dziecka nie jest już konieczne. Układ trawienny malucha jest już na tyle dobrze rozwinięty, że poradzi sobie nawet z większą porcją nieznanych dotąd produktów. Jednocześnie, pikantne lub mocno przyprawione dania mogą nadal powodować dolegliwości trawienne, dlatego lepiej z nich póki co zrezygnować.

A może Twoje 10-miesięczne dziecko zamiast domowych obiadów wciąż woli mleko, kaszki i dania ze słoiczka? To nic złego, możesz je dalej podawać maluchowi i cierpliwie czekać. Niektóre dzieci potrzebują czasu, by oswoić się z większymi kawałkami jedzenia. Kiedy nadejdzie właściwy moment, same o nie poproszą!

Poznaj produkty HiPP przeznaczona dla 10-miesięcznych niemowląt.

Wskazówka: Pamiętaj o higienie jamy ustnej i regularnie myj pierwsze ząbki niemowlaka. Zmniejszy to ryzyko próchnicy i przyzwyczai dziecko do tego, że szczotkowanie zębów jest typową, codzienną czynnością, tak jak mycie rąk czy czesanie włosów.

Czy Twoje dziecko niedługo idzie do żłobka? A może będzie uczęszczało do klubiku dziecięcego bądź ma starsze rodzeństwo, które może „przynieść” choroby ze szkoły lub przedszkola? Jeśli na choć jedno z tych pytań odpowiedziałaś twierdząco, to koniecznie porozmawiaj teraz z pediatrą malucha o szczepieniach przeciwko typowym, dziecięcym chorobom zakaźnym.

Szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) oraz przeciwko ospie można podać dziecku pomiędzy 13. a 15. miesiącem życia. Jeśli chcesz zaszczepić malucha, możesz już teraz zarezerwować termin, by dziecko otrzymało szczepionkę jak najwcześniej i zdążyło uodpornić się, zanim będzie miało regularny i częsty kontakt z innymi dziećmi.

W 10. miesiącu życia dziecka powiększa się też zasób rozumianych przez nie słów i wyrażeń. Maluch zna już nazwy przedmiotów codziennego użytku, takich jak "butelka", "łóżko" itp. oraz imiona bliskich osób. Niektóre dzieci zaczynają nawet wypowiadać najbardziej wyczekiwane przez rodziców słowa: "mama" lub "tata".

Na początku sylaby i dźwięki wypowiadane przez malucha mogą wydawać się nieco skrócone i „urwane”. Nie martw się, Twoje dziecko będzie bardzo intensywnie ćwiczyć wymowę w nadchodzących tygodniach i nadal pracować nad poszerzeniem zasobu znanych mu słów.

Jak wspierać rozwój mowy dziecka?

Jednym ze sposobów na wspieranie rozwoju mowy 10-miesięcznego dziecka jest zabawa w „co to?”. Przeglądając książeczki, spacerując czy sprzątając w domu, pokazuj palcem przedmioty i nazywaj je. Możesz też opowiadać dziecku, co robisz np. podczas gotowania lub opisywać, co widzisz przed sobą.

Unikaj za to mówienia „po dziecięcemu”, np. nionio zamiast smoczek, bibi zamiast butów, ajtu zamiast spać i si zamiast gorące. Nie staraj się na siłę seplenić, zdrabniać ani mówić o sobie w 3. osobie (np. mama idzie do kuchni). Twoje dziecko doskonale Cię rozumie, i to również wtedy, kiedy mówisz do niego używając dorosłego słownictwa. Chętnie za to posłucha charakterystycznej „dziecięcej” modulacji głosu. Mów do niego wyższym, lecz ciepłym tonem, przeciągaj sylaby i używaj bogatej mimiki. Bądź też cierpliwa, kiedy maluch zacznie do ciebie „mówić”, a Ty nie będziesz mogła go zrozumieć – z czasem zaczniesz intuicyjnie wyczuwać jego intencje.

Rozwój mowy niemowlaka nierozerwalnie łączy się z rozwojem małej motoryki. Teraz na topie powinny być zabawy w chwytanie, układanie, przesypywanie, przekładanie i przelewanie. Przygotuj „dyżurną” miskę z ryżem, kilka kubeczków, łyżki, łopatki i miski, które posłużą dziecku do zabawy w ryżowej piaskownicy. Zamiast ryżu możesz wykorzystać też kaszę, soczewicę, cieciorkę, groch, mąkę (tylko dla cierpliwych rodziców), ciecz nienewtonowską, żelowe kulki, sztuczny śnieg z pieluch, kisiel, galaretkę i co tylko zechcesz.

W codziennym życiu z 10-miesięcznym dzieckiem czasami nie ma zbyt wielu okazji do odpoczynku, zwolnienia tempa, a nawet wzięcia głębszego oddechu. Czy wkrótce wracasz do pracy lub masz starsze dzieci, którymi też musisz się zająć? W takim razie Twój dzień musi być pełen wyzwań i zadań, które trudno ze sobą pogodzić.

Aby móc sobie z tym wszystkim poradzić, pewnie wykorzystujesz krótkie momenty, kiedy dziecko śpi lub bawi się samo do „odhaczenia” kolejnych pozycji na swojej liście obowiązków. To dobra metoda, która jednak na dłuższą metę się nie sprawdza. Każdy z nas potrzebuje odpoczynku, również zapracowana mama.

Dla odmiany, pomyśl teraz o sobie i pozwól sobie na chwilę spokoju, w której nie będziesz zupełnie nic robiła. Usiądź na kanapie, wyłóż nogi na stolik i obserwuj, jak dziecko wyrzuca wszystkie przedmioty z pudełka pełnego skarbów. Możesz też zająć malucha zabawą w piaskownicy, by zyskać kilka minut na złapanie ciepłych promieni słońca. W ten sposób naładujesz baterie i będziesz gotowa na kolejne ekscytujące, ale też męczące godziny z dzieckiem.

Twoje dziecko jest już na świecie tak długo, jak długo trwała Twoja ciąża! W przyjemnym spędzeniu 10. miesiąca życia niemowlaka pomogą Ci nasze wskazówki.

• Kup książeczki obrazkowe i dotykowe.

• Naucz dziecko klaskać i śpiewaj z nim piosenki, wyklaskując rytm.

• Pobawcie się w raczkujące „złap mnie!”. Najpierw Ty uciekaj przed dzieckiem, a kiedy maluch Cię złapie, zacznij gonić go po pokoju.

• Wypróbuj nowe potrawy na rodzinny obiad.

• Miej pod ręką telefon z kamerą, by moc nagrać pierwsze słowo lub pierwsze kroczki dziecka.

• Zafunduj sobie kilka minut samotności, gdy dziecko raczkuje i odkrywa świat.

W miarę nabywania rodzicielskiego doświadczenia, możesz mieć coraz mniej obaw w kwestii rozwoju i zdrowia Twojego malucha. „Coraz mniej” nie znaczy jednak „żadnych”. Aby rozwiać Twoje wątpliwości dotyczące 10. miesiąca życia dziecka, zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

• Jakie zabawy pozwolą 10-miesięcznemu dziecku wykorzystać jego nowe umiejętności?

Dzieci w 10. miesiącu życia uwielbiają wodę i zabawy w rzucanie przedmiotami. Umieść dziecko w baseniku wypełnionym niewielką ilością wody lub w wannie i podaj mu różne pojemniki, kubeczki, łopatki lub małą konewkę. Maluch z radością będzie wlewał, wylewał i przelewał do nich wodę.

Jeśli Twoje dziecko lubi kolorowe piłeczki, wypełnij nimi mały basen. Taka kolorowa „kąpiel” na sucho to świetna zabawa! Możecie razem rzucać piłeczkami, posegregować poszczególne kolory, znaleźć wszystkie piłeczki w danym kolorze lub zakopać się w nich aż po szyję.

Niemowlęta w 10. miesiącu życia bardzo lubią też śpiewać i klaskać. Będą więc przeszczęśliwe podczas wspólnych śpiewanek, rymowanek i pokazywanek.

Pomysły na zabawy możesz też podpatrzeć od innych rodziców maluchów. Zarejestruj się już teraz w Klubie mojego Maluszka HiPP i odwiedź nasze bezpłatne forum, na którym znajdziesz mnóstwo inspiracji!

• Jaki jest wzrost i waga 10-miesięcznego dziecka?

Dzieci w 10. miesiącu życia ważą średnio od 8500 do 9200 g i mają od 72 do 79 cm wzrostu. Przy takich gabarytach, noszą zwykle ubranka w rozmiarze 80.

Pamiętaj, że maluchy rozwijają się w różny sposób i w różnym tempie. Twoje dziecko może być większe, mniejsze lub mieć inną wagę niż średnia podana w poprzednim akapicie. Jeśli chcesz sprawdzić, czy wzrost i waga Twojego 10-miesięcznego dziecka mieści się w normie, porozmawiaj o tym z pediatrą lub skorzystaj z siatek centylowych.

• Kiedy dziecko zaczyna mówić? Czy już w 10. miesiącu życia?

Około 10. miesiąca życia dzieci zwykle zaczynają wypowiadać pierwsze zrozumiałe słowa. Słowa z powtórzonymi sylabami, takie jak "mama" i "tata”, są najłatwiejsze do wypowiedzenia, dlatego zwykle pojawiają się jako pierwsze. Równolegle maluch może wypowiadać jednosylabowe słowa i onomatopeje, np. „nie”, „bum”, czyli samochód lub „au”, czyli pies. Początkowo takie słówka są niezbyt wyraźne i nawet rodzicom może być ciężko je zrozumieć.

Aby wesprzeć dziecko, możesz:

• mówić do niego normalnym (niższym) tonem głosu, nie używać zdrobnień i nie seplenić celowo,

• używać wyraźnych, krótkich słów,

• wielokrotnie nazywać przedmioty codziennego użytku np. podczas zabawy z dzieckiem.

• Jak powinien wyglądać jadłospis 10-miesięcznego niemowlaka?

W 10. miesiącu życia niektóre dzieci jedzą już posiłki przy wspólnym, rodzinnym stole. Zwykle ich jadłospis składa się z kaszek zbożowych na mleku (mamy lub następnym), obiadków ze słoiczka bądź tych domowych, owocowo-warzywnych przekąsek oraz pieczywa używanego np. jako baza zdrowej kolacji.

Do posiłków stałych należy podawać dziecku niesłodzone napoje (najlepiej wodę) z otwartego kubka lub bidonu ze słomką. Ważne jest też przestrzeganie higieny jamy ustnej, aby zapobiec powstawaniu próchnicy.

Jeśli rozszerzanie diety zaczęliście dość późno, to w jadłospisie 10-miesięcznego dziecka mogą przeważać posiłki mleczne. Na tym etapie możesz kontynuować karmienie piersią lub podawać dziecku mleko następne, a jednocześnie uwzględnić w jego menu 2-3 posiłki stałe.

Od 10. miesiąca życia większość dzieci chętnie sięga również po dania, które jedzą ich rodzice lub rodzeństwo. Ważne jest, by porcje dla malucha były:

• przygotowane bez dodatku soli i cukru,

• łagodnie przyprawione,

• łatwe do uchwycenia małą rączką.

Uwaga:

Dla lepszej czytelności zwykle używamy formy męskiej dla nazw osobowych, takich jak pediatra, ginekolog. Ważne: Wszystkim okazujemy takie samo uznanie.

Informacje o autorze:

Sabrina Sailer jest wolontariuszką-doradcą ds. karmienia piersią i przeszkolonym doradcą ds. noszenia dzieci od 2010 roku. Pracuje jako copywriter i redaktor, a dodatkowo nadzoruje różne projekty dotyczące godzenia życia rodzinnego i zawodowego.

Porady ekspertów i redakcja: Birgit Laue, położna i edukatorka medyczna, specjalistka PR, autorka.