Odbijanie po karmieniu piersią noworodka – dlaczego jest to ważne i jak to robić?

Choć odbijanie po karmieniu jest dość prostą i niezbyt wymagającą czynnością, to niekiedy rodzice mogą mieć z nią spory problem, a nawet zastanawiać się, czy w ogóle warto odbijać dziecko po karmieniu piersią. Wątpliwości pojawiają się np. kiedy noworodek ulewa po odbiciu albo kiedy rodzice trafiają na sprzeczne informacje i teorie dotyczące konieczności (lub nie) usuwania powietrza zalegającego w brzuszku malucha. Sprawdź, czy i jak odbijać dziecko po karmieniu oraz poznaj korzyści, jakie niesie za sobą odbijanie noworodka i niemowlaka.

Odbijanie noworodka po karmieniu – dlaczego warto to robić?

Wielu z nas pewnie kojarzy scenki z filmów oraz z życia codziennego, kiedy po karmieniu rodzic podnosi niemowlę do góry i układa je na swoim ramieniu. Często towarzyszy temu lekkie poklepywanie lub głaskanie plecków dziecka, w wyniku którego maluszkowi się odbija (niekiedy głośno i donośnie). Takie działanie nazywamy odbijaniem niemowlaka. Jest to ważna czynność, którą wykonuje się tuż po nakarmieniu noworodka lub niemowlęcia. Ma ona na celu usunięcie z żołądka powietrza, które maluszek połknął podczas jedzenia.

Pozbycie się powietrza z brzuszka jest bardzo ważne – kiedy pozostanie ono w żołądku, maluch może zbyt wcześnie poczuć sytość i zakończyć karmienie. Jeśli taka sytuacja powtarza się notorycznie, dziecko może nie najadać się i zbyt wolno przybierać na wadze. Dlatego warto odbijać dziecko nie tylko po, ale i w trakcie karmienia. Dzięki temu maluch poczuje się najedzony dopiero wtedy, kiedy jego żołądek będzie pełny wyłącznie odżywczego mleka, a nie połączenia mleka z powietrzem.

Nadmierna ilość połkniętego powietrza bywa również przyczyną bólu brzuszka, wzdęć, gazów, a nawet kolki u niemowląt. Dodatkową zaletą odbijania niemowlaka jest zmniejszenie częstotliwości ulewania i związanych z nim niedogodności w postaci np. zamoczonego ubranka i konieczności przebrania dziecka.

Ulewanie noworodka – dlaczego noworodki ulewają?

Choć u noworodka ulewanie po karmieniu może wyglądać groźnie, to chcielibyśmy uspokoić wszystkich zatroskanych rodziców – jest to zupełnie normalne zjawisko występujące u większości maluszków. Polega ono na cofaniu się treści z żołądka do jamy ustnej i wydostawaniu się jej na zewnątrz. Ulewanie może przypominać niewielkie wymioty, jednak odbywa się znacznie łagodniej. Maluch tuż po ulaniu jest pogodny i zadowolony, jakby nawet nie zauważył, że coś się wydarzyło.

Ulewanie jest spowodowane niedojrzałością przewodu pokarmowego maluszka. Pojawia się u noworodków po 3. tygodniu życia, a jego szczytowy okres występuje około 3.-4. miesiąca życia. Po 6. miesiącu dziecko ulewa coraz rzadziej, a dolegliwości samoistnie zanikają najpóźniej około 1. urodzin. Ulewający (nawet obficie) maluch zwykle rozwija się prawidłowo i dobrze przybiera na wadze, dlatego nie wymaga żadnego leczenia. Jeśli ulewaniu towarzyszą dodatkowe objawy, np. płacz, prężenie się, świszczący oddech, kaszel i słabe przyrosty wagi, dziecko może cierpieć na chorobę refluksową przełyku, która wymaga opieki lekarza.

Choć ulewanie jest zwykle niegroźne, to istnieją metody zmniejszenia jego częstotliwości. Poznaj sposoby na ulewanie u dziecka.

Jak prawidłowo karmić piersią, by noworodek nie łykał powietrza podczas jedzenia?

ak już wiemy, konieczność odbijania noworodka po karmieniu wynika z tego, że dziecko, razem z mlekiem, połyka też pewną ilość powietrza. Choć nie da się go zupełnie wyeliminować, to można je znacznie ograniczyć pilnując odpowiedniego sposobu przystawiania dziecka do piersi i karmienia go.

Podczas karmienia maluszka:

  • zwracaj uwagę czy dziecko prawidłowo chwyta sutek – jego wargi powinny być wywinięte, policzki pełne, a w buzi musi znajdować się cała brodawka i większa część otoczki

  • staraj się nie przystawiać do piersi dziecka, które zanosi się płaczem

  • unikaj zbyt długich przerw między karmieniami – głodne dziecko je łapczywie, co zwiększa ilość połykanego powietrza

  • sprawdź, czy dziecko może swobodnie oddychać noskiem (nie ma kataru, nosek nie wciska się w pierś). Kiedy nosek będzie zatkany, dziecko zmuszone będzie oddychać buzią i często puszczać i chwytać pierś, a przy okazji połknie trochę powietrza

  • kontroluj, czy pokarm nie wycieka dziecku kącikami ust – świadczy to o złym przystawieniu. Trzeba wtedy pomóc maluchowi puścić pierś, a następnie przystawić się prawidłowo.

Jeśli wypływ pokarmu jest zbyt szybki i maluszek musi łapczywie połykać mleko, a wraz z nim spore ilości powietrza, wypróbuj pozycję „pod górkę” lub odciągnij nieco pokarmu przed karmieniem. Spowolni to wypływ mleka z piersi, a dziecko będzie mogło jeść bardziej komfortowo i bez połykania nadmiaru powietrza. Pamiętaj jednak, że nawet najlepsze przystawienie do piersi i najwygodniejsza pozycja nie uchronią dziecka w 100% przed połknięciem odrobiny powietrza. Dlatego właśnie po każdym karmieniu należy odbić maluszka.

Sprawdź, jak dopasować technikę i pozycję karmienia piersią do temperamentu maluszka.

Jak odbijać noworodka po jedzeniu?

Odbijanie noworodka jest dość proste i nie wymaga od rodzica zbyt dużego wysiłku. Wystarczy po karmieniu unieść dziecko pionowo w górę i bezpiecznie ułożyć na swoim ramieniu. Rączki malucha powinny być przerzucone przez bark rodzica lub zwisać luźno wzdłuż ciała, a brzuszek opierać się o ramię mamy lub taty. Tak ułożone dziecko przytrzymuj jedną dłonią za główkę a druga za pupę. Warto odbijać maluszka raz na jednym ramieniu, a następnym razem – na drugim. W takiej pozycji należy przytrzymać maluszka aż do momentu, kiedy się mu odbije.

Po czym poznać, że niemowlęciu się odbiło? Nie będziesz mieć z tym większego problemu – odbicie zwykle objawia się donośnym beknięciem. Nawet, jeśli będzie inaczej, pod dłońmi wyczujesz drganie ciała dziecka, które towarzyszy wydostaniu się powietrza z żołądka.

Odbicie czasem jest połączone z ulaniem – jest to normalne i nie należy się nim martwić. Warto jednak zabezpieczyć swoje ubranie przed zabrudzeniem, np. kładąc tetrową pieluszkę na ramieniu przed ułożeniem na nim dziecka.

Inne sposoby odbijania po karmieniu piersią

Pozycja na ramieniu nie jest jedyną metodą na odbijanie dziecka po karmieniu. Istnieją też inne, równie skuteczne sposoby, do których należą:

  • odbijanie na siedząco – posadź dziecko na swoich kolanach z tułowiem lekko pochylonym do przodu i zacznij masować jego plecki. Pamiętaj, by nie układać w tej pozycji noworodka ani małego niemowlęcia, które nie potrafi jeszcze kontrolować główki

  • odbijanie w leżeniu na boczku – ta pozycja dobrze sprawdza się w przypadku, kiedy maluszek zasnął. Po karmieniu ułóż go na jednym z boków i zaczekaj na odbicie. Następnie delikatnie przekręć dziecko na plecki i pozwól mu dalej odpoczywać

  • odbijanie w pozycji półleżącej – usiądź, a następnie odchyl swój tułów do tyłu. Maluszka ułóż na plecach tak, by główka spoczywała na Twojej klatce piersiowej, a nóżki na Twoich udach

  • na brzuszku – połóż maluszka na swoich kolanach – główka powinna opierać się na jednym udzie, a brzuszek na drugim. Następnie masuj jego plecki aż do odbicia.

Odbijanie po karmieniu piersią – najczęstsze pytania

Rodzice noworodków mogą mieć sporo wątpliwości dotyczących odbijania dziecka po karmieniu – czasem można spotkać się z opinią, że odbijanie nie jest konieczne albo że należy odbijać tylko maluszki karmione butelką. Aby rozwiać wszystkie obawy świeżo upieczonych rodziców, udzielimy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Czy trzeba odbijać dziecko po karmieniu piersią?

Tak – po każdym karmieniu piersią należy odbić maluszka w wybranej przez siebie pozycji. Pozwala to usunąć z żołądka dziecka zalegające w nim powietrze, które może być przyczyną częstszego ulewania, bólów brzuszka, kolek, a nawet zbyt wolnego przybierania na wadze.

Niekiedy może się zdarzyć, że maluch tuż po karmieniu i puszczeniu piersi lub smoczka odbije się sam, bez naszej pomocy. Wtedy nie trzeba już dodatkowo unosić go i pomagać w usunięciu nadmiaru powietrza z brzuszka.

Jak odbić dziecko, gdy śpi?

Jeśli karmisz dziecko nocą i wiesz, że po wypuszczeniu piersi z buzi maluch natychmiast zaśnie, postaraj się odbijać go już w trakcie karmienia. Pozwala to na bieżąco zmniejszać ilość powietrza w żołądku, dlatego odbijanie noworodka po karmieniu może już nie być konieczne. Podczas odkładania śpiącego malucha do łóżeczka, możesz też ułożyć go na boczku do momentu odbicia, a następnie przekręcić na plecki.

Jak długo czekać aż dziecku się odbije?

Oczekiwania na odbicie nie warto przeciągać w nieskończoność. Jeśli po kilkunastu minutach przytrzymywania w odpowiedniej pozycji i delikatnego masowania plecków dziecko nie odbiło, to możesz dać sobie spokój i odłożyć malucha do łóżeczka lub na matę. Jednocześnie zwróć uwagę na zachowanie dziecka – niepokój i niespokojne zachowaniem może być spowodowane przez zaleganie powietrza w brzuszku, dlatego konieczna będzie ponowna próba odbicia.

Co zrobić, jeśli dziecku się nie odbije?

Czasem zdarza się, że pomimo ułożenia w odpowiedniej pozycji maluch nie odbija. Może się tak zdarzyć i absolutnie nie jest to powód do niepokoju. Maluszki nie zawsze odbijają po karmieniu – czasem ilość zalegającego w brzuszku powietrza jest tak mała, że usuwanie go nie jest konieczne, a innym razem, kiedy np. dziecko jest głodne i przez to je łapczywie, konieczne może być nawet kilkukrotne odbicie w trakcie karmienia. Jeśli mimo braku odbicia maluch jest pogodny, to prawdopodobnie tym razem po prostu go nie potrzebował.

Jaka jest najlepsza pozycja do odbijania po karmieniu?

Prawdopodobnie najbardziej powszechną pozycją do odbijania po karmieniu piersią jest ułożenie dziecka na ramieniu. Maluszek pozostaje wtedy w stałym kontakcie z rodzicem, a jego buzia znajduje się tuż obok głowy mamy lub taty, którzy bez trudu usłyszą odbicie. Prawdopodobnie dla wielu niemowląt będzie to najlepsza pozycja do odbicia. Nie jest to jednak regułą – wiele będzie zależało od indywidualnych uwarunkowań i preferencji zarówno rodzica, jak i dziecka, oraz sytuacji (w domu, na ławce w parku), dlatego zawsz należy dobierać pozycję do swoich potrzeb.

Do kiedy odbijać dziecko po jedzeniu?

Odbijania potrzebują zwykle maluszki do 6. miesiąca życia, które są karmione wyłącznie mlekiem mamy. Od momentu rozpoczęcia rozszerzania diety dziecko może wymagać odbicia znacznie rzadziej lub w ogóle go nie potrzebować. Półroczne i starsze niemowlęta nie zasypiają po karmieniu tak często jak noworodki, a także są bardziej aktywne po posiłku i zaczynają unosić tułów, co sprawia, że potrafią odbić bez pomocy rodzica.

Przeczytaj także:

Zaparcia u niemowląt. Co pomaga na zatwardzenie u dziecka?

Skoki rozwojowe u niemowląt i małych dzieci

Karmienie piersią

Wideoporady: mleko mamy i karmienie piersią Mleko matki – najlepsze mleko dla dziecka. Zobacz, jaki skład ma mleko kobiece! Przygotowanie do karmienia piersią Techniki i pozycje do karmienia piersią noworodka Mleko mamy zawiera prebiotyki i probiotyki. Nie bez powodu! Siara, czyli pierwsze mleko matki – co warto wiedzieć? Jak pobudzić laktację - skuteczne sposoby w zgodzie z naturą Jak karmić piersią Gdy dziecko nie chce ssać piersi Odbijanie po karmieniu piersią noworodka Nawał mleczny Zastój pokarmu Przechowywanie mleka matki- jak to zrobić prawidłowo? Zapalenie piersi – objawy, przyczyny, leczenie. Poradnik HiPP Omega-3 (ALA) - ważne dla rozwoju mózgu i komórek nerwowych Witamina D – ważna do budowy kości Ulewanie u noworodka – przyczyny i sposoby na ulewanie u dzieci Kolka niemowlęca - jak ją rozpoznać? Po czym rozpoznać zaparcia u noworodka karmionego piersią? Wzrost i rozwój mózgu w pierwszym roku życia dziecka Mama wraca do pracy Karmienie dziecka z refluksem – wszystko, co powinnaś wiedzieć Karmienie piersią i karmienie mieszane – po czym poznam, że moje dziecko się najada? Jak długo karmić piersią i jak odstawić dziecko od piersi? Porady Na czym polega dieta matki karmiącej ? Karmienie mieszane – jak łączyć karmienie piersią i butelką? Wzdęcia u noworodka Karmienie piersią po cesarce Karmienie piersią w ciąży Mikrobiota jelitowa u dzieci - jak dbać o odporność dziecka i zdrowy brzuszek? Karmienie piersią a odporność dziecka – budowanie odporności niemowląt od pierwszych dni życia