Nawał mleczny - czym jest, jakie są jego objawy, jak sobie z nim radzić?

Początki laktacji zawsze bywają trudne. Częstym problemem młodej Mamy jest nawał pokarmu. Mimo, że jest to stan uciążliwy i kłopotliwy, nie jest to powodem do zmartwień. Twój  organizm sygnalizuje w ten sposób gotowość do naturalnego karmienia.

Co to jest nawał mleczny?
Po czym poznasz nawał mleczny?
Nawał pokarmu a problemy z karmieniem piersią
Nawał pokarmu – co robić?
Zanim przystawisz maluszka do piersi
Po karmieniu piersią
Nawał mleczny – dodatkowe wskazówki
Nawał mleczny a zastój pokarmu – co powinno Cię zaniepokoić?

Co to jest nawał mleczny?

Nawał mleczny to fizjologiczny stan występujący podczas laktacji. Pod wpływem hormonów gruczoły mleczne zaczynają wytwarzać duże ilości pokarmu, często przekraczające potrzeby noworodka. Stan ten po kilku dniach ustępuje, piersi produkują mleko w ilości odpowiadającej potrzebom noworodka.

Po czym poznasz nawał mleczny?

Nawał pokarmu pojawia się najczęściej 2-5 dnia po porodzie. Zauważysz, że Twoje piersi zwiększą objętość, staną się nabrzmiałe, twarde, tkliwe i bardziej ciepłe niż zwykle. Będziesz miała uczucie przepełnienia piersi. Nawał mleczny często wiążę się z samoistnym wypływem mleka z piersi, nie tylko w trakcie karmienia dziecka drugą z piersi, ale również pomiędzy karmieniami. By uniknąć zabrudzenia bielizny i uczucia dyskomfortu warto na ten czas zaopatrzyć się w specjalnie wkładki laktacyjne. Jedno- lub wielorazowe wkładki laktacyjne to dyskretny sposób na wchłonięcie nadmiaru pokarmu, pamiętaj jednak by regularnie je zmieniać, zwłaszcza jeżeli obserwujesz u siebie silny wypływ mleka.

Nawał pokarmu a problemy z karmieniem piersią

Choć nawał pokarmu jest zjawiskiem fizjologicznym i stanowi sygnał o prawidłowej laktacji, może powodować problemy z karmieniem piersią. Wynikają one przede wszystkim z faktu, że w trakcie nawału pokarmu pierś staje się twarda i nabrzmiała, przez co noworodkowi zdecydowanie trudniej jest prawidłowo uchwycić brodawkę. Może to powodować rozdrażnienie i płacz dziecka, a także jego niechęć do ssania piersi. Co więcej, nawał pokarmu wiąże się często z początkowym silnym wypływem mleka z brodawki, co może sprawiać że dziecko będzie miało trudności z jego połykaniem i będzie się krztusiło.

Nawał pokarmu - co robić?

Odpowiednie postępowanie pomoże Ci, by dolegliwości towarzyszące nawałom pokarmu były jak najmniej uciążliwe. W trakcie nawału powinnaś zdecydowanie częściej przystawiać noworodka do piersi, także w nocy, aby nie dopuścić do przepełnienia piersi. Najbardziej pomocny jest maluszek prawidłowo przystawiany do piersi i efektywnie ssący. Twarde i nabrzmiałe piersi wskutek nawału mogą utrudniać dziecku prawidłowe chwycenie brodawki.

Zanim przystawisz maluszka do piersi

Przed karmieniem odciągnij laktatorem niewielką ilość pokarmu do momentu uczucia ulgi, aby zmiękczyć otoczkę. Maluszek będzie mógł bez trudności prawidłowo chwycić pierś. Podczas jednego karmienia przystawiaj dziecko do obu piersi. Po karmieniu nie odciągaj pokarmu laktatorem, gdyż to tylko może pobudzić laktację, zamiast ją ustabilizować.

Aby ułatwić wypływ pokarmu z nabrzmiałych piersi, przed karmieniem stosuj ciepłe okłady (za pomocą ciepłej pieluszki) lub ciepły prysznic. Pod wpływem ciepła przewody mleczne rozszerzają się, mleczko wypływa łatwiej i nie powoduje zatykania kanalików.

Po karmieniu piersią

Po karmieniu pomagają zimne okłady, które zmniejszają produkcję pokarmu oraz łagodzą obrzęki. Działają kojąco na piersi. Może to być schłodzona pieluszka lub okłady ze schłodzonych liści kapusty. Okłady z liści kapusty to powszechnie znany sposób na obrzmiałe piersi. Rozdzielone liście kapusty powinnaś dobrze schłodzić w lodówce. Po wyjęciu dobrze rozgnieść je za pomocą tłuczka, następnie obłożyć kapustą pierś i włożyć  biustonosz. Taki okład trzymaj do maks. 30 minut.

Nawał mleczny – dodatkowe wskazówki

Zbyt ciasny biustonosz lub biustonosz z fiszbinami może również powodować zatykanie kanalików. Pamiętaj, aby nie uciskać ani nie masować piersi – możesz w ten sposób uszkodzić kanaliki mleczne. Podczas nawału pokarmu nie powinnaś ograniczać płynów. Pij tyle, ile potrzebuje Twój organizm.


Przechodząc przez nawał pokarmu, warto przetestować różne pozycje do karmienia piersią i znaleźć taką, która w najbardziej komfortowy sposób pozwoli dziecku opróżnić pierś. Jedną z najbardziej polecanych przez kobiety karmiące piersią pozycji na czas nawału pokarmu jest tzw. karmienie spod pachy. Ważne, by nie karmić wyłącznie w jednej pozycji, a zmieniać je regularnie, tak by uniknąć zatykania się poszczególnych kanalików.

Nawał mleczny a zastój pokarmu - co powinno Cię zaniepokoić?

Kiedy piersi są zaczerwienione, pojawi się ostry ból, zaczniesz gorączkować, pojawią się dreszcze, pokarm nie wypływa swobodnie z piersi, powinnaś szukać porady u lekarza lub położnej. Może to świadczyć o zastoju pokarmu lub zapaleniu piersi.

Prawidłowe postępowanie przy nawale pokarmu, dbanie o własny odpoczynek oraz zdrowe odżywianie pozwoli pokonać trudności związane z laktacją, a karmienie piersią będzie wielką przyjemnością.

Czytaj także:

Kiedy dochodzi do zastoju pokarmu?
Po czym poznać zapalenie piersi?
Jak pobudzić laktację? Skuteczne sposoby w zgodzie z naturą

Karmienie piersią

Wideoporady: mleko mamy i karmienie piersią Mleko matki – najlepsze mleko dla dziecka. Zobacz, jaki skład ma mleko kobiece! Przygotowanie do karmienia piersią Techniki i pozycje do karmienia piersią noworodka Mleko mamy zawiera prebiotyki i probiotyki. Nie bez powodu! Siara, czyli pierwsze mleko matki – co warto wiedzieć? Jak pobudzić laktację - skuteczne sposoby w zgodzie z naturą Jak karmić piersią Gdy dziecko nie chce ssać piersi Odbijanie po karmieniu piersią noworodka Nawał mleczny Zastój pokarmu Przechowywanie mleka matki- jak to zrobić prawidłowo? Zapalenie piersi – objawy, przyczyny, leczenie. Poradnik HiPP Omega-3 (ALA) - ważne dla rozwoju mózgu i komórek nerwowych Witamina D – ważna do budowy kości Ulewanie u noworodka – przyczyny i sposoby na ulewanie u dzieci Kolka niemowlęca - jak ją rozpoznać? Po czym rozpoznać zaparcia u noworodka karmionego piersią? Wzrost i rozwój mózgu w pierwszym roku życia dziecka Mama wraca do pracy Karmienie dziecka z refluksem – wszystko, co powinnaś wiedzieć Karmienie piersią i karmienie mieszane – po czym poznam, że moje dziecko się najada? Jak długo karmić piersią i jak odstawić dziecko od piersi? Porady Na czym polega dieta matki karmiącej ? Karmienie mieszane – jak łączyć karmienie piersią i butelką? Wzdęcia u noworodka Karmienie piersią po cesarce Karmienie piersią w ciąży Mikrobiota jelitowa u dzieci - jak dbać o odporność dziecka i zdrowy brzuszek? Karmienie piersią a odporność dziecka – budowanie odporności niemowląt od pierwszych dni życia