Plan porodu – co to jest i jak go przygotować?

Plan porodu to dokument przygotowany przez ciężarną, w którym szczegółowo opisuje ona swoje oczekiwania związane z przebiegiem porodu i z opieką poporodową nad nią samą i nad jej dzieckiem. Często rodząca umieszcza w nim także informacje o sobie, które mogą pomóc personelowi szpitalnemu lepiej się nią zaopiekować. Warto mieć go ze sobą jadąc do szpitala na poród – plan zostanie dołączony do dokumentacji medycznej i powinien być respektowany przez wszystkie osoby zajmujące się ciężarną.

Zastanawiasz się jak napisać plan porodu? Samodzielne stworzenie go może przysparzać wielu trudności, zwłaszcza, jeśli robisz to po raz pierwszy. Przyszła mama często nie wie, jakie informacje powinna w nim zamieścić i czego dokładnie może oczekiwać od personelu medycznego w trakcie porodu i pobytu w szpitalu. Aby nie pominąć żadnej istotnej kwestii, warto skorzystać z jednego z kreatorów planu porodu lub gotowych wzorów dostępnych w Internecie, zawierających przykładowy plan porodu.

Stworzenie planu porodu ma na celu zapewnienie Ci pełnego komfortu, zarówno fizycznego jak i psychicznego, w tak ważnym momencie życia, jakim są narodziny dziecka. Dzięki niemu, personel szpitalny dostanie jasne wskazówki, co do przeprowadzenia procedur medycznych, na które wyrażasz zgodę, a także zaniechania tych, których wolałabyś uniknąć, np. nacięcia krocza, podania znieczulenia zewnątrzoponowego lub masażu szyjki macicy.

Przekazywanie tak istotnych informacji w trakcie trwania akcji porodowej będzie stosunkowo trudne i może zdarzyć się, że zapomnisz o jakimś istotnym aspekcie lub zostaniesz źle zrozumiana. Z tego względu, warto sporządzić plan porodu na kilka, a nawet kilkanaście tygodni przed rozwiązaniem, kiedy będziesz w stanie na spokojnie przemyśleć wszystkie ważne kwestie, a w razie potrzeby skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę lub położną środowiskową.

Przygotowanie planu porodu pozwoli Ci także skonfrontować swoje oczekiwana ze standardami opieki okołoporodowej panującymi w Polsce, a także w wybranym przez Ciebie szpitalu. W przypadku, kiedy dany szpital nie będzie w stanie sprostać Twoim wymaganiom, będziesz miała jeszcze czas na znalezienie innej placówki, która lepiej odpowie na Twoje potrzeby.

Dowiedz się, jak wybrać dobry szpital i położną, która zaopiekuje się Tobą w trakcie porodu

Udogodnienia, które szpitale mogą zaoferować rodzącym to m.in.:

• korzystanie prysznica lub z immersji wodnej w wannie;
• poród rodzinny, w obecności jednej lub większej ilości osób towarzyszących, np. partnera i douli;
• przyjmowanie dowolnej pozycji w trakcie porodu;
•  jednoosobowa sala porodowa;
• dostęp do piłek, materacy, drabinek, krzesła porodowego;
• stworzenie przyjaznej atmosfery poprzez np. włączenie ulubionej muzyki, zapalenie świec.

Moment spisywania oczekiwań to także świetna okazja do poszerzenia wiedzy na temat przebiegu porodu i połogu, a także praw przysługujących Ci w okresie okołoporodowym. Dzięki temu, zyskasz większą pewność siebie i świadomość, w jaki sposób personel medyczny może wspierać Cię przed, w trakcie i już po porodzie. Poznasz także metody łagodzenia bólu i techniki przyspieszające rozwieranie szyjki macicy, które mogą okazać się nieocenione w momencie rozpoczęcia akcji skurczowej.

Dowiedz się więcej o 40 tygodniu ciąży z naszego Kalendarza ciąży

Wyprawkę do szpitala dla mamy warto skompletować już na kilka tygodni przed planowanym terminem porodu. Możesz podzielić ją różne kategorie, np.: rzeczy potrzebne w trakcie porodu i już po porodzie, by ułatwić sobie znalezienie niezbędnych przedmiotów.

Wyprawka do porodu dla mamy powinna zawierać:

• szlafrok, kapcie, klapki pod prysznic;
• ciepłe skarpetki;
• koszulę lub większą koszulkę do porodu;
• 2 koszule nocne, umożliwiające karmienie piersią;
• 2 miękkie biustonosze z funkcją karmienia;
• niezbędne kosmetyki, przybory toaletowe, szczotkę, gumki do włosów;
• 20 podkładów poporodowych lub chłonnych podpasek;
• 5 par majtek poporodowych;
• dokumenty do porodu: kartę ciąży, dowód tożsamości, wyniki badań, wymagane w wybranym przez Ciebie szpitalu.

Jeśli przygotowałaś wcześniej plan porodu, spakuj go razem z pozostałymi dokumentami i przekaż personelowi w momencie przyjęcia do szpitala. Plan zostanie dołączony do Twojej dokumentacji medycznej, dzięki czemu wszystkie osoby, opiekujące się Tobą w trakcie porodu i pobytu w szpitalu będą miały łatwy dostęp do zawartych w nim informacji.

Plan porodu zawiera zwykle wiele istotnych danych, dlatego dla większej przejrzystości warto pogrupować je tematycznie. Możesz skorzystać z poniższego schematu lub stworzyć własny, który lepiej odpowie na Twoje potrzeby.

Ten punkt odnosi się do warunków, w jakich będziesz przebywać w trakcie porodu. Możesz w nim wspomnieć o:

• rodzaju sali (pojedyncza, wieloosobowa, z wanną lub prysznicem);
• obecności osób towarzyszących (np. partnera, douli), a także studentów na poszczególnych etapach porodu;
• możliwości filmowania i fotografowania;
• chęci przyciemnienia światła, włączenia własnej muzyki;
• pozostawaniu w trakcie porodu we własnym ubraniu.

W tej sekcji opisz szczegółowo swoje prośby i oczekiwana co do czynności i interwencji medycznych mających na celu przygotowanie do porodu:

• golenie krocza, lewatywa albo podanie czopków (zgoda lub jej brak, możliwość zrobienia tego samodzielnie);
• założenie wenflonu;
• podanie oksytocyny lub prostaglandyn;
• założenie cewnika Cooka albo cewnika Foleya.

Poród jest zjawiskiem dynamicznymi, dlatego wykonanie procedur, na które wcześniej nie wyrażałaś zgody może okazać się konieczne ze względu na zdrowie Twoje lub Twojego dziecka. Pamiętaj, że w takiej sytuacji zawsze możesz zmienić zdanie, co przeprowadzenia poszczególnych zabiegów, a także prosić o konsultację lekarza dyżurującego na sali porodowej.

Kolejny punkt powinien zawierać Twoje oczekiwana co do przebiegu poszczególnych etapów porodu i postepowania personelu przez cały czas Twojego pobytu na sali porodowej. Możesz zawrzeć w nim prośby o:

•  informowanie Cię na bieżąco o przebiegu i postępie porodu, stanie zdrowia Twoim i dziecka;
• każdorazowe pytanie o zgodę na wykonanie różnych procedur medycznych, np. badanie rozwarcia, masaż szyjki macicy, przebicie pęcherza płodowego;
• możliwość chodzenia i przyjmowania dowolnej pozycji w trakcie I i II fazy porodu;
• możliwość korzystania z wanny, prysznica i niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu;
• podanie lub niepodawanie środków przeciwbólowych;
• ochronę krocza i odstąpienie od rutynowego nacinania;
• możliwość jedzenia i picia w trakcie porodu;
• uniknięcie cięcia cesarskiego, jeśli będzie to możliwe;
• późne odpępnienie i przecięcie pępowiny przez osobę towarzyszącą;
• rodzenie łożyska bez podawania środków naskurczowych;
• zapewnienie minimum 2-godzinnego kontaktu skóra do skóry zaraz po urodzeniu dziecka.

Dowiedz się, jak wyglądają pierwsze chwile po porodzie i dlaczego kontakt skóra do skóry jest tak ważny zarówno dla mamy, jak i dla dziecka

Przygotowując swój plan porodu, warto uwzględnić także zapisy dotyczące cięcia cesarskiego. Dlaczego? Zdarza się, że mimo chęci i wysiłków mamy, poród naturalny nie jest możliwy i zapada decyzja o wykonaniu CC. Przygotuj się zawczasu na taką ewentualność, by uniknąć późniejszego, nerwowego przekazywania informacji personelowi.
Spisanie planu porodu zalecane jest także kobietom, które będą rodziły przez planowe cięcie cesarskie. Wiele próśb dotyczących np. opieki poporodowej będzie pokrywało się z planem porodu naturalnego. Przy cięciu cesarskim, warto dodatkowo uwzględnić następujące oczekiwania:

• obecność osoby towarzyszącej na sali operacyjnej;
• możliwość nawiązania kontaktu skóra do skóry bezpośrednio po porodzie przez drugiego rodzica;
• chęć jak najszybszego przystawienia dziecka do piersi.

Jak przygotować się do porodu naturalnego i do CC? Poszukaj informacji o ich przebiegu, wskazaniach i przeciwwskazaniach. Dowiedz się także, jakie są zalety i wady zarówno porodu siłami natury, jak i przez cięcie cesarskie. Ta wiedza pomoże Ci nieco złagodzić lęk i uniknąć niemiłych zaskoczeń.

Czytaj: Poród naturalny czy przez cesarskie cięcie?

Poza Twoimi oczekiwaniami, dotyczącymi miejsca, warunków i przebiegu porodu, warto umieścić w planie także informacje o sobie. Niektóre z nich, jak np. dane o stanie zdrowia, zawiera także książeczka ciąży, jednak nie zaszkodzi powtórzyć ich w planie porodu. Wspomnij w nim o:

• przebytych operacjach, chorobach i schorzeniach – np. cukrzycy, problemach ze wzrokiem i słuchem;
• grupie krwi i obecności czynnika Rh;
• swojej tolerancji na ból;
• traumatycznych doświadczeniach ze wcześniejszych porodów i hospitalizacji, także tych związanych z wykonywaniem niektórych procedur medycznych, np. pobieraniem krwi.

Przygotowałaś idealny, dopracowany plan porodu? To świetnie! Zrobiłaś już ogromny krok na drodze do swojego wymarzonego porodu. Pamiętaj jednak, że rzeczywistość może zweryfikować ten plan i niektóre z Twoich założeń będą niemożliwe do zrealizowania. Zazwyczaj odstępstwa te podyktowane są stanem zdrowia Twoim lub Twojego dziecka oraz warunkami panującymi aktualnie w szpitalu. W takiej sytuacji zadbaj o możliwość uzyskania od personelu medycznego wyczerpujących informacji, które pozwolą Ci lepiej zrozumieć konieczność wykonania określonych procedur, zaakceptować je i podjąć inną, świadomą decyzję.

Masz pytania odnośnie porodu - zarejestruj się w naszym Klubie mojego Maluszka i zadaj pytanie naszym expertom

Rejestrując się zyskasz rabaty na zakupy najpotrzeniejszych rzeczy dla Twojego Maluszka.