USG I trymestru – pierwsze obowiązkowe badanie USG w ciąży

USG w ciąży jest jednym z najważniejszych badań, które pozwalają kontrolować prawidłowy rozwój płodu. U wszystkich ciężarnych do 40. tygodnia obowiązkowo wykonuje się je 3 razy: w I, II i III trymestrze. Pierwsze USG w ciąży można przeprowadzić też wcześniej, nawet w 6. tygodniu, by potwierdzić ciążę i prawidłowe zagnieżdżenie zarodka. Jednak pierwszym z obowiązkowych ultrasonograficznych badań w ciąży jest USG genetyczne (tzw. USG 1 trymestru).

Pierwsze USG w ciąży – kiedy po raz pierwszy można wykonać USG ciążowe?

Już w okolicy 4. tygodnia ciąży badanie USG po raz pierwszy daje nam możliwość oceny prawidłowo rozwijającej się ciąży z pęcherzykiem ciążowym zagnieżdżonym w ścianie jamy macicy. Na tym etapie wiemy, w jakiej liczbie możemy spodziewać się potomstwa.
Technologia dobrych aparatów ultrasonograficznych pozwala w 5 tygodniu wysłuchać czynności serca, co jest momentem dla rodziców pełnym emocji, gdy słyszą bicie tak małego serduszka, które widzą na ekranie monitora.

Czy USG w ciąży jest bezpieczne?

USG ciążowe jest bezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla rozwijającego się dziecka – żadne badania nie wykazały, by USG w ciąży miało jakiekolwiek negatywne następstwa. Warto jednak wykonywać pierwsze USG w ciąży (do 10. tygodnia) bez dopplera, obserwując tylko bicie serduszka na monitorze.
Wykonujący badanie lekarz dba o odpowiednie ustawienia sprzętu oraz o niezbyt długą ekspozycję na ultradźwięki, dlatego nawet jeśli musisz często wykonywać USG – nie masz powodów do obaw.

USG 1. trymestru – dlaczego USG genetyczne w ciąży jest tak ważne?

Po pierwszym wstępnym badaniu USG, które potwierdza obecność zarodka w macicy przyszłej mamy, kiedy zgłasza się do lekarza, przychodzi czas na dokładniejsza ocenę rozwijającego się maleństwa.
Celem badania jest określenie wieku ciążowego, ale i diagnostyka ew. ciąży mnogiej. Ocena nieprawidłowych cech anatomii rozwijającego się dziecka, które wykazują na aberracje chromosomalne, czyli np. ocena grubości przezierności karkowej NT oraz uwidocznienie kości nosowej, tylko w tym przedziale czasowym jest kluczowa dla oceny wystąpienia zespołu Downa, który jest najczęstszą wadą.

USG w ciąży – jak się przygotować do badania w pierwszym trymestrze?

USG genetyczne to jedno z przesiewowych, nieinwazyjnych badań prenatalnych - nie wymaga od pacjentki specjalnego przygotowania i trwa ok. 20 min. Optymalny czas, kiedy lekarz jest w stanie prawidłowo ocenić ryzyko wystąpienia wad płodu to 11,6-13,6 tydzień ciąży.
To ważne badanie w ciąży może mieć formę USG transwaginalnego lub USG przez powłoki brzuszne. W wielu ośrodkach USG ciążowe w I trymestrze jest zapisywane np. na płycie CD i przekazywane rodzicom na pamiątkę – warto zapytać o taką możliwość.

Badania w ciąży – jakie parametry płodu ocenia USG genetyczne?

Ocena płodu obejmuje także:

  • ilości rozwijających pęcherzyków ciążowych;
  • czynność serca płodu (FHR);
  • długość ciemieniowo-siedzeniowa (CRL)
  • anatomia ciała: czaszka, powłoki brzuszne, serce, pęcherz moczowy, żołądek, kończyny górne i dolne ze szczególnym uwzględnieniem dłoni i stóp;
  • badanie kosmówki, która w późniejszym etapie wejdzie w skład łożyska oraz worka owodniowego otaczającego zarodek.

Jakie choroby i wady płodu pozwala wykryć nieinwazyjne badanie prenatalne w pierwszym trymestrze?

Najpopularniejsze choroby związane z mutacją liczby chromosomów to:

  • zespół Downa, czyli trisomia chromosomu nr 21,
  • zespół Edwardsa, czyli trisomia chromosomu nr 18,
  • zespół Patau, czyli trisomia chromosomu nr 13.

Inne wady, jakie może wykryć badanie USG w ciąży to np.: rozszczepy cewy nerwowej, kręgosłupa czy podniebienia.

USG genetyczne a inwazyjne badania prenatalne – różnice

Badanie jest wykonywane u każdej pacjentki z uwzględnieniem tych składowych, co pozwala wykluczyć ryzyko wystąpienia wad rozwojowych. Natomiast nie jest to badanie diagnostyczne, więc tylko sugeruje możliwości ich wystąpienia. Rozpoznanie można uzyskać jedynie za pomocą badań inwazyjnych określających DNA dziecka, na które lekarz prowadzący wystawi wymagane skierowanie. Na ocenę płci będzie jeszcze trzeba poczekać do następnego badania USG.

Przeczytaj także:
I trymestr ciąży – wszystko, co powinnaś wiedzieć
Dodatkowe badania w ciąży – kiedy są potrzebne?
USG połówkowe

Kalendarz ciąży - ciąża tydzień po tygodniu