7. tydzień ciąży: zarodek ma już zawiązki rączek i nóżek

7. tydzień ciąży oznacza, że powoli zbliżasz się do końca 2. miesiąca. Pewnie nie możesz się doczekać, kiedy Twój brzuch zacznie się zaokrąglać, a maluch podczas USG 3D pokaże swoją buzię lub wykona pierwszy, uroczy gest. Zanim jednak to nadejdzie, zarodek i otaczający go pęcherzyk ciążowy muszą jeszcze trochę urosnąć. Sprawdź, jak wygląda dziecko w 7. tygodniu ciąży i czego możesz spodziewać się w nadchodzących dniach.

Serce dziecka bije szybko i mocno. Jego tętno wynosi teraz około 150 uderzeń na minutę. Ta ogromna praca jest konieczna, aby maleństwo mogło poradzić sobie ze wszystkimi procesami zachodzącymi w jego organizmie.

Od 7. tygodnia ciąży zaczynają powstawać kłębuszki nerkowe, które przygotowują organizm maluszka do samodzielnego filtrowania krwi i wydzielania moczu.

Twoje dziecko dużo się rusza, ale nadal jest bardzo nieskoordynowane. Jego ruchy przypominają drgawki. Jednak w ciągu najbliższych kilku tygodni maluch będzie wciąż doskonalił tę umiejętność. Ręce, dłonie i nogi dziecka powoli zaczynają nabierać kształtów – często nazywa się to etapem „żelkowego misia”. Podczas kolejnego rutynowego badania (np. około 10. tygodnia ciąży) na obrazie ultrasonograficznym będzie można dostrzec na dłoniach płodu małe wypukłości, z których rozwiną się palce.

Wypustka na plecach dziecka – jego „ogonek” – jest nadal wyraźnie widoczna. Zniknie w ciągu następnych kilku tygodni, gdy nogi i kręgosłup będą w pełni ukształtowane.

Twarz na przerośniętej głowie powoli zaczyna się formować. Oczy są widoczne jako duże czarne kropki. Można już także odróżnić miejsca na otwór jamy ustnej i dwoje nozdrzy - tworzą się tam małe bruzdy, z których w późniejszym czasie uformują się właściwe otwory.

Łożysko również nadal się rozwija, aby stopniowo dostosowywać się do rosnących potrzeb dziecka i dostarczać mu wystarczającą ilość tlenu i składników odżywczych z krwiobiegu matki. Póki co za odżywianie maluszka odpowiada głównie pęcherzyk żółtkowy, który za jakiś czas zostanie wchłonięty i stanie się częściąm.in układu pokarmowego zarodka. W 7. tygodniu ciąży łożysko osiąga połowę wielkości, jaką będzie miało pod koniec ciąży, tuż przed porodem. Około 14. tygodnia ciąży osiągnie kształt, wielkość i wagę takie, jak w chwili narodzin dziecka.

Jeśli spodziewasz się bliźniąt, podczas badania USG w 7.tygodniu ciąży zauważysz, że dwa serca biją mocno w ten sam sposób. Na tym etapie nie zawsze da się dostrzec wyraźnie oboje dzieci, ponieważ ich maleńkie ciałka mogą być akurat ułożone jedno za drugim.

Sprawdź, kiedy najlepiej wykonać USG pierwszego trymestru

W pierwszym trymestrze większości kobiet w ciąży towarzyszą objawy związane ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie. W zależności od nasilenia objawów możesz podjąć pewne kroki, by poprawić swoje samopoczucie. Jeśli w 7. tygodniu ciąży świadomie wprowadzisz zmiany w swoim trybie życia i będziesz się ich konsekwentnie trzymać, zapewnisz sobie lepsze samopoczucie aż do samego porodu.

Już od początku ciąży warto zadbać o:

• smaczną i odżywczą dietę pełną owoców, warzyw, wartościowych źródeł węglowodanów, białka i zdrowych tłuszczy

• regularną, niezbyt forsująca aktywność fizyczną (o ile nie masz przeciwwskazań)

• codzienne spacery, nawet do sklepu po drobne zakupy

• utrzymywanie higieny snu – spanie przez min. 7-8 godzin w zaciemnionym pomieszczeniu i bez telefonu, unikanie ekspozycji na światło niebieskie na 1-2 godziny przed snem

• swój komfort psychiczny – wyrażanie emocji i obaw, rozmowy z bliskimi, ćwiczenia oddechowe, wizualizacje, medytacje, w razie potrzeby również konsultacje z psychologiem.

Wszystkie te działania zmniejszą nieco stres i napięcie towarzyszące Ci w pierwszym trymestrze, które dodatkowo nasila ciążowe dolegliwości. Zdrowa dieta natomiast zapobiegnie zaparciom, zmniejszy odczuwanie mdłości oraz częstotliwość napadów wilczego głodu i apetytu na przetworzoną żywność.

Pocieszające jest to, że przykre objawy z początkowych tygodni ciąży będą stawały się coraz słabsze, aż do całkowitego ich ustąpienia w trzecim-czwartym miesiącu. Wtedy kobiety w ciąży czują się zwykle bardzo dobrze; poprawia się także ich nastrój.

Poza objawami ze strony przewodu pokarmowego i emocjonalnym rollercoasterem, możesz doświadczać też innych symptomów. Jednak zarówno pełna gama dolegliwości, jak i brak objawów w 7. tygodniu ciąży możemy zaliczyć do normy. Każda kobieta przechodzi przez początkowe tygodnie „w dwupaku” zupełnie inaczej, dlatego nie warto porównywać się z innymi przyszłymi mamami i na tej podstawie wysnuwać jakichkolwiek wniosków.

• Tkliwe piersi w ciąży

Wzrasta uczucie napięcia w piersiach, które jest spowodowane rozrastaniem się tkanki gruczołowej. Może to powodować problemy wieczorem i w nocy, ponieważ ciężej będzie Ci znaleźć odpowiednią pozycję, w której możesz się wygodnie położyć. Niekiedy nawet ciężar kołdry na ciele może powodować ból. Także przytulanie się jest często bolesne.

• Wrażliwość na zapachy

Czy wiesz, że nadwrażliwość na zapachy niektórych pokarmów, której towarzyszą mdłości, ma uchronić przyszłą matkę przed wyrządzeniem krzywdy sobie i dziecku? W celu uniknięcia niebezpieczeństwa organizm wykorzystuje atawistyczny odruch bezwarunkowej niechęci, aby zapobiec konsumpcji produktów, które mogą być potencjalnie niebezpieczne dla dziecka.

• Wydzielina z pochwy

Ponadto może wystąpić zwiększona ilość wydzieliny z pochwy. Jeśli nie ma krwawienia, nawet minimalnego, to wszystko jest w porządku. W przeciwnym razie, a także w przypadku silnego bólu brzucha, może to być oznaką poronienia.

Zwracaj teraz szczególną uwagę na kolor i zapach wydzieliny – jeśli stanie się żółta lub zielona bądź ma nieprzyjemną woń, może to oznaczać infekcje bakteryjną. O zakażeniu grzybiczym świadczy biała, grudkowata wydzielina o konsystencji twarożku. Wszystkie te objawy wymagają pilnej konsultacji z lekarzem.

• Przygotowanie do karmienia piersią

Zaczynasz już systematycznie przybierać na wadze. W ten sposób organizm tworzy zapasy komórek tłuszczowych, ponieważ poród i okres bezpośrednio po nim to czas, w którym będziesz wyczerpana, a regeneracja i powrót do sprawności będą wymagały sporych nakładów energii. Karmienie piersią również wymaga znacznych rezerw (tłuszczowych), aby móc odżywiać dziecko, a jednocześnie zapewnić Twojemu organizmowi wszystko, czego potrzebuje w tym czasie.

Okres karmienia piersią rozpocznie fazę stopniowej utraty kilogramów, które zyskałaś w ciągu kilku poprzednich miesięcy. Ten czas jest więc nie tylko ważny dla dziecka, ale także korzystny dla zdrowia matki. Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, cukrzycy typu 2 oraz wielu nowotworów, w tym raka macicy.

• Jeśli w siódmym tygodniu ciąży nękają Cię jakieś wątpliwości, postaraj się odpocząć. Posłuchaj swojego przeczucia, zaufaj sygnałom płynącym z ciała i instynktowi.

• Jedz dużo świeżych owoców i warzyw, które szczególnie lubisz – idealne będą koktajle. Gdy jesteś w ruchu i akurat brakuje Ci czasu na przygotowanie zdrowego posiłku, sięgnij po Smoothie HiPP, które jest zalecane nie tylko maluszkom, ale też może posłużyć za szybką przekąskę dla przyszłych mam.

• W miarę możliwości staraj się nosić bawełnianą bieliznę, ponieważ pozwala ona skórze oddychać. Zapewnienie dostępu powietrza do Twoich okolic intymnych jest teraz szczególnie ważne – w trakcie ciąży jesteś bardziej narażona na infekcje intymne, dlatego śpij bez bielizny tak często, jak to tylko możliwe.

• Do pielęgnacji okolic intymnych zawsze używaj ciepłej wody bez mydła, chyba że stosujesz do mycia płyn do higieny intymnej, który chroni i odbudowuje florę bakteryjną pochwy. Nie przesadzaj jednak z jego ilością – wielkość ziarnka grochu w zupełności wystarczy, a nadmiar kosmetyku może podrażnić wyjątkowo delikatną skórę w ciąży.

W czasie ciąży środowisko pochwy jest bardziej wrażliwe niż zwykle, przez co łatwiej o zachwianie jego naturalnego poziomu pH. Sama pochwa jest także bardziej niż dotychczas podatna na działanie patogenów i infekcje grzybicze. Agresywne substancje, takie jak chlor, mogą zakłócić delikatną równowagę pH pochwy. Jeśli w przeszłości miewałaś już infekcje po basenie i zauważyłaś zmiany w wydzielinie z pochwy, to skuteczna ochrona w czasie ciąży jest jeszcze ważniejsza. Zwykły tampon, jak często się słyszy, nie zapewnia niezawodnej ochrony przed chemikaliami i patogenami znajdującymi się w wodzie. Dzieje się tak dlatego, że drobnoustroje znajdują dobry dostęp do pochwy dzięki wystającemu z niej sznurkowi od tamponu. Chlor również dostaje się do pochwy przez tampon i wraz z wodą wsiąka w niego, wpływając w ten sposób na błonę śluzową.

Nie oznacza to, że w trakcie ciąży powinnaś zupełnie zrezygnować z pływania. Na szczęście istnieją specjalne tampony ochronne, które zapobiegają wnikaniu drobnoustrojów do dróg rodnych i chronią błonę śluzową przed patogenami i chlorem. Przed ich zastosowaniem poradź się jednak swojego ginekologa lub położnej i ustal, czy nie masz żadnych przeciwwskazań do korzystania z tego typu środków.

Istnieją naturalne i łagodne środki zaradcze na uciążliwe objawy związane z ciążą. Jednym z nich jest homeopatia. Ta metoda leczenia opiera się na zasadzie równości, zwykle działa bez skutków ubocznych i jest szczególnie skuteczna w okresie ciąży. Zapytaj położną z doświadczeniem w naturopatii, jakie środki można zastosować w przypadku Twoich dolegliwości.

I trymestr to czas, kiedy ryzyko poronienia jest największe. Nie zakładaj jednak, że z Twoim dzieckiem może stać się coś złego – znakomita większość ciąż kończy się porodem zdrowego i donoszonego maluszka. Warto jednak znać podstawowe objawy poronienia, do których zaliczamy: plamienie i krwawienie, mocny ból brzucha oraz skurcze macicy. Jeśli zauważysz u siebie któryś z symptomów, skontaktuj się niezwłocznie za swoim lekarzem lub udaj się na izbę przyjęć szpitala.

Mimo wysiłków personelu medycznego, nie zawsze ciążę da się uratować. Czasem nawet mimo braku objawów zarodek obumiera, a rodzice dowiadują się o tym dopiero podczas USG. Strata jest dla każdej pary ogromnym ciosem, dlatego warto zapewnić sobie tyle wsparcia, ile tylko potrzebujecie.

Jak wygląda poroniony pęcherzyk w 7. tygodniu ciąży? Na pierwszy rzut oka trudno odróżnić go od pozostałych tkanek i skrzepów, które wydostają się z macicy po utracie ciąży. Jeśli lekarz zaleci wykonanie badania histopatologicznego, należy zabezpieczyć cały materiał, który następnie zostanie oceniony i zbadany przez wyspecjalizowane laboratorium.

W 7. tygodniu ciąży zarodek rozgościł się już w jamie macicy, a pęcherzyk ciążowy, w którym przebywa maluch jest mocno zakotwiczony w tkance. Powoli zaczynają tworzyć się struktury łożyska i pępowina, które już niedługo zaczną przejmować rolę zaopatrzania dziecka w składniki odżywcze, pełnioną w początkowych tygodniach ciąży przez pęcherzyk żółtkowy.

Ty zwykle wiesz już o ciąży od jakiegoś czasu lub dopiero się o niej dowiadujesz. Podczas gdy rozwój dziecka przebiega według ustalonego schematu, Ty oswajasz się z faktem, że wkrótce zostaniesz matką. Być może procesowi temu towarzyszą sprzeczne emocje – od cudownego poczucia szczęścia po ponure myśli. Niepokój i zmartwienia są również całkowicie normalne na tym etapie ciąży i wskazują na to, że przystosowujesz się do nowej i nieznanej sytuacji w swoim życiu.

W zależności od tego, w którym dokładnie dniu ciąży jesteś, wielkość zarodka w 7. tygodniu może wynosić od 2 do maksymalnie 8 milimetrów. Świadczy to wyraźnie o szybkim i ciągłym rozwoju małego człowieka. Jednak jego kształt i wielkość zupełnie nie przypominają jeszcze donoszonego noworodka. Na ciele zarodka można dostrzec małe wypustki w miejscach, gdzie później rozwiną się ręce i nogi. W górnej części, tam, gdzie ukształtuje się twarz, znajdują się małe czarne kropki, z których uformują się oczy.

Najogólniej mówiąc, zarodek znajduje się teraz w macicy, która mieści się w dole Twojego brzucha, dokładnie tam, gdzie wcześniej odczuwałaś skurcze menstruacyjne. To dlatego USG w 7. tygodniu ciąży wykonuje się sondą przezpochwową – w tej sposób lekarz może dokładniej zobrazować maleńki zarodek i być „bliżej” dziecka, które chowa się za Twoją kością łonową.

Na tym etapie ciąży zarodek nie ma jeszcze ustalonej pozycji. Ze względu na swój niewielki rozmiar porusza się w jamie owodniowej niemal jak w stanie nieważkości. Utrzymywany jest tylko przez pępowinę, która jest mocno przymocowana do łożyska. Ponieważ dziecko nadal ma nieograniczoną swobodę ruchów, pozycja małego „astronauty” w Twoim łonie stale się zmienia. W miarę jak maluch rośnie w kolejnych tygodniach i miesiącach, ma coraz mniej miejsca do dyspozycji, więc jego pozycja będzie bardziej stała.

Chyba każda kobieta w ciąży czeka na to wydarzenie. Nie można przewidzieć dokładnego czasu, w którym brzuszek zacznie się uwypuklać, ponieważ jest on różny u różnych kobiet. Moment zaokrąglenia brzucha zależy również od tego, czy kobieta była już wcześniej w ciąży, czy spodziewa się pierwszego dziecka oraz jak mocne były mięśnie jej brzucha przed zajściem w ciążę.

Pewne jest to, że wzrost brzucha następuje stopniowo. Zazwyczaj sama kobieta nie potrafi tego dobrze ocenić, ale inne osoby z jej otoczenia już tak. Z reguły w 7. tygodniu ciąży biodra i talia zaokrąglają się i zaczyna się na nich odkładać tkanka tłuszczowa. Dzięki temu ciało przyszłej mamy nabiera typowych ciążowych krągłości. Zdjęcie brzucha w 7. tygodniu ciąży jest jednak dobrym punktem wyjścia do porównań i obserwacji rozwoju ciąży – jeśli zobaczysz je za kilka miesięcy, ciężko będzie Ci uwierzyć, że Twój brzuszek mógł być tak płaski! Dowiedz się więcej o wadze i przyrostach masy ciała w czasie ciąży.

Na to pytanie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Pod względem ryzyka poronienia, „najgorsze” są tygodnie poprzedzające rozpoczęcie pracy serduszka. Od momentu zaobserwowania tętna zarodka, szansa na poronienie maleje z 15-25% do zaledwie 3%. Kolejnym przełomowym momentem jest końcówka I trymestru, czyli 13. tc – wtedy ryzyko to spada do 1%.

Jeśli chodzi o czas, kiedy maluszek jest narażony na powstanie poważnych wad wrodzonych, to będzie nim cały pierwszy trymestr, a przynajmniej okres do 10. tygodnia ciąży. To wtedy formują się kluczowe organy i układy dziecka, a zakłócenie tego procesu przez niekorzystne czynniki zewnętrzne może mieć opłakane skutki. Po 16. tygodniu ciąży spada natomiast ryzyko wystąpienia upośledzenia umysłowego u maluszka. Należy pamiętać, że picie alkoholu, palenie papierosów i stosowanie narkotyków jest ogromnym zagrożeniem dla dziecka niezależnie od etapu ciąży i powinno się tego kategorycznie unikać.

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.