39. tydzień ciąży: poród może zacząć się w każdej chwili

W 39. tygodniu ciąży powinnaś przede wszystkim odpoczywać, relaksować się i oszczędzać siły. Większość dzieci rodzi się właśnie w tym czasie. Jesteś teraz w trzecim tygodniu dziesiątego miesiąca, czyli już naprawdę blisko zakończenia ciąży. Dziecko w 39. tygodniu ciąży jest gotowe do narodzin i czeka na swój wielki dzień.

Wielkość i waga dziecka w 39. tygodniu ciąży

Tydzień przed terminem porodu dziecko mierzy około 50 centymetrów, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi obwód arbuza. Urodzony w 39. tygodniu ciąży noworodek najczęściej nosi już ubranka w „standardowym” rozmiarze 56.

Waga dziecka w 39. tygodniu ciąży wynosi około 3250 gramów. Noworodki ważą średnio od 3200 do 3500 gramów, a długość ich ciała wynosi od 50 do 52 centymetrów. Twoje dziecko może być mniejsze lub większe oraz lżejsze bądź cięższe – uwarunkowane jest to w dużej mierze genetycznie, a także zależy od momentu ciąży, w którym dziecko przyszło na świat. Z tego względu normy wagi dziecka w 39. tygodniu ciąży są dość szerokie i warto prosić o pomoc w interpretacji szacowanej masy swojego maluszka doświadczoną położną lub lekarza.

Sprawdź także: Punkty w skali Apgar – ocena stanu noworodka.

Rozwój i ułożenie dziecka w 39. tygodniu ciąży

W 39. tygodniu ciąży dojrzewanie narządów dziecka jest już zakończone. Poszczególne organy i układy działają już wystarczająco sprawnie, żeby dziecko po urodzeniu miało zapewnione wszystko, co jest mu potrzebne do życia. Obejmuje to również wszystkie procesy metaboliczne, które przekształcają spożyty pokarm i czynią go dostępnym dla organizmu.

Na wszelkie pytania dotyczące wyglądu dziecka można odpowiedzieć dopiero po jego urodzeniu. Wszystkie noworodki mają jednak tę wspólną cechę - są bardzo podobne do swojego ojca. Podobieństwo do ojca jest naturalnym mechanizmem, który ułatwia świeżo upieczonemu tacie nawiązanie emocjonalnej więzi z dzieckiem i troszczenie się o nie. Dopiero w ciągu najbliższych tygodni i miesięcy po urodzeniu niemowlę zacznie ujawniać swój własny wygląd, który jest wypadkową genów otrzymanych od obojga rodziców. Dlatego w pierwszym okresie życia dziecko czasem bardziej przypomina matkę, a czasem ojca.

Ostateczny kolor oczu niemowlę uzyskuje dopiero po 12–18 miesiącach. Zanim to nastąpi, trwa pigmentacja. W tej fazie tęczówki często mają bliżej nieokreśloną barwę – czasem są zielone, potem bardziej niebieskie lub nawet szare.

Ruchy dziecka w 39. tygodniu ciąży – co robi maluch tydzień przed terminem porodu?

Dzięki zapasom tłuszczu, które dziecko zmagazynowało na czas po urodzeniu, wygląda ono teraz dość pulchnie. Leży zwinięte w pozycji embrionalnej i jest gotowe do wielkiej podróży w świat.

Ułożenie dziecka w 39. tygodniu ciąży nie zmienia się znacząco – jedynie skurcze, które możesz odczuwać nieregularnie od czasu do czasu, przesuwają główkę maluszka coraz bardziej w głąb miednicy mniejszej. Nóżki 95% maluchów, które leżą już w pozycji główkowej, znajdują się tuż pod Twoimi żebrami. Mimo że w macicy jest już naprawdę ciasno, to dziecko nadal może dotkliwie nimi kopać, powodując ból w górnej części brzucha w 39. tygodniu ciąży.

Maluch nadal będzie przybierać na wadze i nieco rosnąć, jednak nie tak szybko jak w ostatnich tygodniach. Ilość płynu owodniowego zmniejsza się pod koniec ciąży, aż w końcu – w momencie porodu – zostaje on całkowicie wypchnięty z organizmu wraz z dzieckiem.

Za sprawą zmniejszającej się ilości wód płodowych i bardzo ograniczonej przestrzeni w macicy, intensywne ruchy dziecka w 39. tygodniu ciąży są już niemal niemożliwe. Maluch głównie odpoczywa i zbiera siły przed ogromnym wyzwaniem i wielką rewolucją w jego życiu, jaką niewątpliwie jest poród. Niektóre dzieci pozostają bardzo ruchliwe niemal do samego końca, dlatego zarówno duża aktywność, jak i mało ruchów dziecka w 39. tygodniu ciąży uznajemy za normę.

Jak czuje się przyszła mama w 39. tygodniu ciąży

Na tym etapie ciąża staje się dla wielu przyszłych matek trudna do zniesienia - często zastanawiają się one, jak przyspieszyć poród w 39. tygodniu i marzą aby akcja porodowa wreszcie się rozpoczęła. Jest to pozytywne i potrzebne zjawisko, ponieważ zmniejsza lęk przed porodem. Teoretycznie pozostał już tylko tydzień do porodu, jednak rzeczywistość lubi płatać figle – możesz urodzić lada moment lub czekać na swoje maleństwo aż do 42. tygodnia.

W ostatnim tygodniu ciąży dziecko może być bardzo aktywne lub bardzo spokojne, nie ma na to reguły. Niektóre dzieci są bardzo ruchliwe nawet podczas porodu, inne wydają się spać przez cały czas. Powinnaś jednak wciąż wyczuwać ruchy swojego maleństwa w nieregularnych odstępach czasu.

Brzuch w 39. tygodniu ciąży jest już naprawdę duży, a do porodu może urosnąć jeszcze bardziej. Z tego powodu masz coraz większe trudności z wykonywaniem codziennych obowiązków i ułożeniem się do snu, a zasznurowanie butów często przekracza możliwości Twojego ciała.

Przeczytaj także:

Urlop macierzyński i rodzicielski - ile trwa i jakie dokumenty są niezbędne?

Najczęstsze objawy w 39. tygodniu ciąży

  • Możesz czuć się przeziębiona

Ponieważ Twój organizm poświęca teraz całą swoją energię na przygotowanie się do porodu, możesz zauważyć łagodne objawy przeziębienia. Twój układ odpornościowy nie jest obecnie tak silny jak zwykle. Ale nie przejmuj się tym. Objawy te nie przeszkodzą w porodzie ani nie zaszkodzą dziecku, ponieważ wytwarza ono już własne komórki odpornościowe.

  • Rozpoznawanie oznak porodu

Niemal nieustannie wsłuchujesz się w siebie i interpretujesz wszystkie procesy zachodzące w Twoim ciele jako oznaki porodu – na przykład ciągnięcie w brzuchu, bóle głowy, upławy czy mdłości. W rzeczywistości jednak to głównie tzw. bóle przedporodowe pozwalają wierzyć, że poród wreszcie się zaczyna. Jedynie objawy takie jak silne bóle brzucha, nudności i biegunka w 39. tygodniu ciąży są oznakami, które z pewnością wskazują na poród.

Nie martw się, jeśli nie czujesz jeszcze żadnych oznak zbliżającego się porodu – brak objawów porodu i skurczów w 39. tygodniu ciąży nie oznacza, że dzieje się coś złego. Niektóre kobiety zauważają pierwsze symptomy dopiero tuż przed samym porodem.

  • Mrowienie w nogach

Czasami może towarzyszyć Ci uczucie mrowienia w nogach. Dzieje się tak, ponieważ ciężar dziecka i macicy uciska na nerwy w miednicy. Zakłóca to pracę komórek nerwowych i powoduje, że mózg otrzymuje błędne informacje. Ten objaw jest uważany za normalny w zaawansowanej ciąży i nie wymaga żadnego leczenia. Natychmiast po porodzie te nieprzyjemne doznania miną, ponieważ nerwy zostaną odciążone i znów będą normalnie pracować.

  • Twardy brzuch w 39. tygodniu ciąży

Na tym etapie zapewne zauważasz już u siebie krótkotrwałe twardnienia brzucha. W poprzednich tygodniach były one spowodowane skurczami Braxtona-Hicksa, a obecnie „winimy” za nie skurcze przepowiadające. Jest to pożądane i korzystne zjawisko – w ten sposób macica trenuje przed porodem, a Ty możesz poczuć namiastkę skurczów czekających Cię podczas porodu. Niekiedy twardnieniom towarzyszy ból brzucha jak na okres w 39. tygodniu ciąży. To również zupełnie normalne; skurcze przepowiadające przekraczają granicę bólu, dlatego możesz je coraz dotkliwiej odczuwać.

Przeczytaj także: Połóg – co to jest, jak przebiega i ile trwa okres połogu?

Najważniejsze wskazówki na 39. tydzień ciąży w skrócie

  • Jeśli cierpisz na mrowienie w nogach, unieś je powyżej ciała i posmaruj maścią zawierającą wyciąg z kasztanowca.

  • Jeżeli poczujesz szczególnie silny skurcz, który nie występuje regularnie, spróbuj oddychać w taki sposób, jakiego nauczyłaś się na zajęciach w szkole rodzenia.

  • Czy zrobiłaś już gipsowy odlew swojego brzucha? Odlewy ciążowego brzuszka są wspaniałą pamiątką, także dla dziecka, z którym można ją później wspólnie pomalować i ozdobić.

  • Jeśli lekarz zalecił Ci liczenie ruchów dziecka, powinnaś robić to sumiennie i regularnie. Ta metoda pozwala samodzielnie monitorować stan maluszka i reagować na pierwsze niepokojące objawy. Sprawdź, jak liczyć ruchy dziecka w 39. tygodniu ciąży

Pytania, które możesz zadać lekarzowi lub położnej podczas wizyty w 39. tc

Naturalne wywołanie porodu

Na krótko przed porodem będziesz regularnie odwiedzała swoją położną, która zawsze będzie służyć pomocą w razie wątpliwości. Nawet bez badania ultrasonograficznego będzie wiedziała, co dzieje się w Twoim brzuchu i ile mniej więcej czasu upłynie do porodu.

Jeśli często miewasz nieregularne, bolesne skurcze przepowiadające w 39. tygodniu ciąży, ale nie nabierają one charakteru porodowego, położna doradzi Ci metody, które mogą wywołać prawdziwe skurcze.

Jak wywołać poród w 39. tygodniu ciąży? Seks z partnerem to jeden z naturalnych sposobów na to, aby nieco przyspieszyć poród. Nasienie mężczyzny zawiera prostaglandyny, które pomagają rozluźnić szyjkę macicy i w ten sposób ją otworzyć. W wielu przypadkach ta metoda działa cuda, a dodatkowo sprawia przyjemność.

Równie skuteczna jest stymulacja sutków, którą często stosuje się podczas uprawiania miłości. Intensywne pieszczoty sutków uwalniają w organizmie hormon o nazwie oksytocyna, który wywołuje skurcze, gdy jesteś gotowa do porodu.

Jeśli masz na to ochotę – możesz śmiało wypróbować te sposoby. Jeśli nie, Twoje dziecko i tak się urodzi, kiedy przyjdzie na to czas. Wybór należy do Ciebie!

Wskazówka położnej

Przyprawy takie jak imbir, cynamon, goździki i kardamon mogą przyspieszać poród. Jedz na przykład potrawy kuchni indyjskiej, azjatyckiej lub pij herbatę joginów.

Jednak organizm zareaguje na to dopiero wtedy, gdy sam będzie na to gotowy. To tylko metoda pomocnicza.

Dorothee Kutz, położna

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.