37. tydzień ciąży: ciąża jest donoszona, a dziecko gotowe do porodu

W 37. tygodniu jesteś już w dziesiątym miesiącu ciąży. Często mówi się, że ciąża trwa dziewięć miesięcy, jednak czas od zapłodnienia do porodu wykracza poza ten okres. W rzeczywistości ciąża trwa zazwyczaj około dziewięciu i pół miesiąca. Nie tylko Ty jako przyszła mama, ale także Twoje dziecko intensywnie przygotowuje się do dnia, w którym przyjdzie na świat. Teraz, kiedy ciąża jest donoszona, możesz w spokoju oczekiwać na pierwsze objawy porodu. Bez obaw - poród w skończonym 37. tygodniu ciąży uznawany jest za poród w terminie.

Od 37. tygodnia dziecko jest gotowe do narodzin i życia poza łonem matki. Maluch wykorzystuje czas pozostały do dnia porodu na zgromadzenie jeszcze większych zapasów tłuszczu. Waga dziecka w 37. tygodniu ciąży zmienia się bardzo dynamicznie - przybiera ono na wadze około 20 do 30 gramów dziennie – 15 procent jego masy ciała stanowi teraz tłuszcz. Umożliwi mu to utrzymanie i regulację temperatury ciała po urodzeniu, dzięki czemu nie dojdzie do jego wychłodzenia i będzie mogło dalej zdrowo się rozwijać. Tkanka tłuszczowa dziecka jest przystosowana do przekształcania tłuszczu w ciepło bezpośrednio w każdej pojedynczej komórce, dzięki czemu temperatura noworodka może być utrzymywana na możliwie stałym poziomie.

Tuż przed narodzinami dziecko traci znaczną część włosów meszkowych, a w tym samym czasie stopniowo zanika również maź płodowa. Szczątkowa część obu pozostaje jeszcze po urodzeniu i jest widoczna na skórze noworodka. Położna o wprawnym oku może określić dokładny wiek dziecka, patrząc na ilość włosów meszkowych i mazi płodowej. Przenoszone dzieci zazwyczaj nie mają już (prawie) żadnej mazi. Pozostała ilość włosów meszkowych również świadczy o wieku i dojrzałości dziecka.

Czaszka i mózg rosną do momentu narodzin, podczas gdy inne narządy są już w pełni ukształtowane i podjęły swoje funkcje. Dziecko w 37. tygodniu ciąży nadal połyka znajdujące się w płynie owodniowym włoski meszkowe i komórki skóry, z których w jego jelitach formuje się smółka – pierwsza kupka, która po urodzeniu jest wydalana w postaci czarnego, lepkiego stolca.

Dzięki skurczom w 37. tygodniu ciąży, główka dziecka zazwyczaj znajduje się już w miednicy mniejszej, co stwarza najlepsze warunki do porodu. Dziecko leży w niewygodnej pozycji, w której może się tylko nieznacznie poruszać, i czeka na zbawienne narodziny. Większość dzieci do tego czasu śpi, zbierając siły na czas przyjścia na świat.

Pozycja głową w dół oznacza, że nóżki malucha są tuż pod Twoimi żebrami. Wiele dzieci ochoczo nimi porusza podczas swoich okresów czuwania i aktywności. W 37. tygodniu ciąży te intensywne ruchy dziecka mogą być bolesne, a nawet zabrać na moment oddech.

Na tym etapie ciąży ok. 3% maluchów pozostaje w położeniu miednicowym, które w większości przypadków uniemożliwia poród naturalny. Kiedy ciąża jest donoszona, można rozważyć obrót zewnętrzny, podczas którego lekarz, wykonując sekwencję ruchów przez Twój brzuch, odwróci dziecko do optymalnej pozycji główkowej.

Kwestia, czy dziecko urodzone w 37. tygodniu ciąży jest wcześniakiem jest dość problematyczna i zależy od sposobu liczenia tygodni ciąży. W przypadku liczenia tygodni rozpoczętych, 37. tc może oznaczać przedział od 36+0 do 36+9. Maluch urodzony w tym czasie będzie jeszcze wcześniakiem. Jeśli jednak liczymy tygodnie ukończone, czyli początkiem 37. tygodnia jest 37+0 (tak zazwyczaj liczą lekarze), to dziecko urodzone po tym terminie będzie już donoszone.

Okres ciąży powoli dobiega końca i zostało Ci niewiele czasu na ostatnie przygotowania do przyjścia na świat Twojego dziecka. Teraz musisz już być pewna, gdzie urodzisz dziecko i kto będzie Ci towarzyszył podczas porodu. Torba do szpitala powinna być już spakowana i stać w miejscu, o którym wie również Twój partner. Prawdopodobnie wspólnie ustaliliście plan: kiedy chcesz, aby zawieziono Cię do szpitala/ośrodka narodzin lub kiedy należy wezwać położną, aby Ci pomogła.

Możesz czuć się teraz trochę niespokojna, ale także podekscytowanazbliżającym się porodem, który może rozpocząć się w każdej chwili. Zwłaszcza jeśli będziesz rodzić po raz pierwszy, nie potrafisz jeszcze dobrze ocenić odczuć płynących z Twojego ciała i nie wiesz, które z nich są już oznakami porodu

Dowiedz się więcej o znieczuleniu zewnątrzoponowym przy porodzie.

W ostatnich tygodniach i dniach przed porodem możesz zauważyć u siebie tzw. syndrom wicia gniazda. Jeśli w 37. tc czujesz nagłą ochotę na sprzątanie, ponowne ułożenie rzeczy maluszka czy spontaniczne przemeblowanie, to prawdopodobnie Twój organizm podświadomie szykuje się na nadchodzący poród. Niektóre mamy nawet uważają syndrom wicia gniazda za jeden z objawów zbliżającego się porodu. Postaraj się jednak nie forsować nadmiernie podczas wszystkich czynności, którym nie możesz się oprzeć – często odpoczywaj, a przy trudniejszych zadaniach poproś o pomoc najbliższych.

Zarejestruj się w Klubie mojego Maluszka, aby otrzymać bezpłatną paczkę!

• Zwiększa się nacisk na narządy

Skurcze w dole brzucha , które przesuwają dziecko głębiej do miednicy i w ten sposób ustawiają je we właściwej pozycji porodowej, już wystąpiły lub wystąpią w tym tygodniu. Powoduje to zwiększenie nacisku na miednicę małą i dno miednicy. Z drugiej strony ucisk na płuca wyraźnie się zmniejsza. Możesz wyraźnie odczuć, że maluch przesunął się w dół. Aby zapobiec skurczom mięśni dna miednicy, możesz wykonywać lekkie krążenia biodrami. W ten sposób zrelaksujesz się i pozbędziesz napięcia. Ponadto takie ruchy ułatwiają dziecku ułożenie się w pozycji porodowej.

• Brzuch w 37. tygodniu ciąży obniża się

Wstawianie się dziecka w kanał rodny często sprawia, że brzuch przyszłej mamy nieco się obniża. Od tej pory oddychanie staje się łatwiejsze, a duszności nie doskwierają Ci tak bardzo, jak w poprzednich tygodniach. Nadal jednak odczuwasz coraz częstsze skurcze i twardnienie brzucha w 37. tygodniu ciąży, podczas których możesz mieć problem z wzięciem głębszego oddechu.

• Pierwsze oznaki porodu

Poród może rozpocząć się w każdej chwili 37. tygodnia ciąży, co zwykle jest zapowiadane przez wzdęcia z biegunką, ewentualnie wymioty, bóle głowy, silne bóle pleców i brzucha. Pojawienie się wydzieliny z domieszką krwi zwykle zwiastuje poród. Oznacza to, że czop śluzowy, który zamyka ujście szyjki macicy, odchodzi na skutek rozluźnienia mięśni narządów rodnych. W przypadku większości porodów wraz z nadejściem skurczów porodowych dochodzi do pęknięcia worka owodniowego, co jest zauważalne jako wyciek (powolny albo w postaci strużki) płynu owodniowego z pochwy. Od tej pory bądź szczególnie uważna i mierz czas pomiędzy skurczami, by w porę pojechać do szpitala - pęknięcie błon płodowych przyspiesza skurcze, a tym samym poród. Należy natychmiast udać się do szpitala, jeśli odejdą Ci zielonkawe wody płodowe, nawet jeśli nie wystąpiły skurcze.

• Pozwól sobie na dużo odpoczynku i ciesz się czasem spędzonym z najbliższymi.

• Opracuj plan na moment rozpoczęcia porodu, np. jak dotrzesz do szpitala, kto tam z Tobą będzie, kogo i kiedy należy poinformować, a także gdzie dokładnie będzie znajdować się przygotowana torba do szpitala. W ten sposób zmniejszysz stres, co również jest korzystne dla Twojego organizmu.

• Aby uniknąć ryzyka przemoczenia majtek w przypadku nagłego pęknięcia błon płodowych, możesz nosić nocne podpaski.

• Pomyśl o czasie po porodzie i okresie połogu, kiedy będziesz mogła odzyskać siły do codziennego życia z dzieckiem.

Mając już wiedzę teoretyczną na temat objawów, które zapowiadają początek porodu, jesteś dobrze przygotowana. Niemniej wciąż mogą dopadać Cię wątpliwości, a objawy porodu i skurcze w 37. tygodniu ciąży bywają dla wielu mam zaskoczeniem. Dlatego wszystkie ewentualności powinnaś omówić z położną. Będzie ona w stanie powiedzieć Ci, w przypadku jakich oznak porodu możesz zwrócić się do niej po pomoc. W okresie okołoporodowym położna powinna być zawsze dostępna pod telefonem komórkowym. Zapytaj, czy usługa ta jest przez nią oferowana również w nocy. Należy również omówić dalsze postępowanie po porodzie oraz opiekę nad Tobą i Twoim dzieckiem w domu. Da Ci to poczucie bezpieczeństwa, którego potrzebujesz, aby spokojnie rozpocząć poród.

Przeczytaj także: Plan porodu – co to jest i jak go przygotować?

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.