35. tydzień ciąży: układ odpornościowy dziecka pracuje teraz samodzielnie

35. tydzień ciąży jest przedostatnim tygodniem 9. miesiąca i już niemal końcówką trzeciego trymestru ciąży. Czasu do narodzin Twojego dziecka pozostało już naprawdę niewiele, a termin porodu zbliża się wielkimi krokami. Z pewnością wszyscy są już bardzo podekscytowani i nie mogą się doczekać przyjścia maleństwa na świat. Ty z kolei zastanawiasz się, jak wygląda dziecko w 35. tygodniu ciąży i z utęsknieniem wyczekujesz ustąpienia ciążowych dolegliwości, które z każdym dniem stają się coraz bardziej męczące.

Twój maluch powiększył się o kolejny centymetr. Obecnie mierzy około 46 cm, czyli jest wielkości melona. Waga dziecka w 35. tygodniu ciąży to około 2500 gramów, czyli 2,5 kilograma – maleństwo dokonało ogromnego skoku w kierunku wagi urodzeniowej. Przez czas pozostały do porodu dziecko będzie nadal gromadzić swoje ochronne zapasy tłuszczu. W ten sposób jego masa ciała będzie się zwiększać aż do osiągnięcia około 3500 gramów. Jednak nawet te wartości i pomiary należy rozpatrywać indywidualnie. To, jak duże i ciężkie będzie Twoje dziecko, pozostaje niespodzianką aż do porodu. W przypadku bliźniąt zaskoczenie jest jeszcze większe – w 35. tygodniu ciąży bliźniaczej nie można dokładnie przewidzieć tych wartości dla obojga dzieci.

Na tym etapie ciąży organizm malucha działa już bardzo sprawnie - dziecko urodzone w 35. tygodniu ciąży miałoby bardzo duże szanse na przystosowanie się do życia poza macicą i normalny rozwój.

Organy odpowiedzialne za metabolizowanie, takie jak nerki i wątroba, podjęły już swoje funkcje. Nerki biorą udział w detoksykacji organizmu i wydalają produkty przemiany materii z moczem. Wątroba pełni również ważną funkcję detoksykacyjną oraz przechowuje w swoich komórkach białka i witaminy, które nie są bezwzględnie potrzebne w momencie spożycia. Cukier jest przekształcany w wątrobie w glukozę i uwalniany do krwiobiegu. Proces ten jest niezwykle ważny dla odżywiania dziecka poza łonem matki. W wątrobie powstaje lepka wydzielina żółciowa, która jest ważnym składnikiem metabolizmu człowieka. Płyn ten jest tymczasowo przechowywany w pęcherzyku żółciowym, dopóki nie zostanie uwolniony do jelita i nie nada stolcowi charakterystycznego zabarwienia.

W okolicach 35. tc w jelitach dziecka zaczyna się gromadzić substancja zwana smółką. Zazwyczaj składa się ona z połkniętego płynu owodniowego, mazi płodowej i włosów (strawionych włosów meszkowych). Do tego dochodzi gęsta żółć, która nadaje smółce jej konsystencję. Dziecko wydali smółkę w ciągu pierwszych kilku dni po urodzeniu.

Mimo że w 35. tygodniu ciąży dziecko potrafi już bardzo dobrze koordynować swoje ruchy, to niestety ma na to coraz mniej miejsca. Dzięki precyzyjnie ukierunkowanym wysiłkom czasem złapie się za nos, sięgnie po pępowinę lub possie kciuk. Takie słabe ruchy dziecka w 35. tygodniu ciąży są zupełnie normalne – wraz ze wzrostem wagi i długości dziecka, intensywne ćwiczenia i kopniaki powoli odchodzą w zapomnienie.

W międzyczasie rozwijają się odruchy dziecka. W łonie matki maluch wyraźnie zwraca się w kierunku każdego źródła światła, które się pojawi. Odruchy ssania i chwytania są już bardzo dobrze wykształcone. Odruch oddychania jest obecny i rozwinięty, ale dziecko będzie mogło przetestować tę umiejętność dopiero po urodzeniu.

Tętno płodu w 35. tygodniu ciąży wynosi od 110-150 uderzeń na minutę. Serce maluszka pracuje znacznie szybciej niż Twoje, co być może miałaś okazję usłyszeć, jeśli wykonywano Ci już badanie KTG.

Po 35. tc układ odpornościowy Twojego dziecka funkcjonuje już niezależnie od Twojego krążenia. Twoje dziecko otrzymało od Ciebie przeciwciała, dzięki którym mogło wytworzyć swój własny system ochrony immunologicznej. W ten sposób noworodek jest chroniony przed wpływami środowiska po urodzeniu. Jednak w kolejnych latach układ odpornościowy nadal się kształtuje i doskonali oraz potrzebuje wielokrotnego kontaktu ze szkodliwymi czynnikami, aby móc rozwijać się i chronić organizm dziecka. Z tego powodu dzieci są szczególnie podatne na działanie patogenów w pierwszym roku życia. Dzięki mleku matki, które zawiera przeciwciała, maluch jest dobrze chroniony i rozwija silną obronę immunologiczną. Szczególnie siara, wydzielana przez gruczoły mleczne matki w pierwszych dniach po porodzie, ma ogromne znaczenie dla dziecka.

Zaczął się trudny okres zaawansowanej ciąży. Coraz trudniej jest Ci się poruszać i oddychać – zadajesz sobie pytanie: „Jak długo jeszcze muszę czekać?”.

Trudności z oddychaniem spowodowane uciskiem na płuca wkrótce ustąpią. W następnym okresie stopniowo pojawią się skurcze przepowiadające. Poczujesz nie tylko twardnienie brzucha, ale też uczucie ciągnięcia w podbrzuszu, umiarkowany ból oraz ewentualnie lekkie mdłości i biegunkę. Jednak w przeciwieństwie do prawdziwych skurczów porodowych skurcze przepowiadające nie występują w rytmicznych odstępach czasu, nie stają się bardziej intensywne ani bolesne. Na początku wszystkie rodzaje skurczów odczuwane są mniej więcej podobnie. Z czasem można dostrzec różnicę w ich regularności i intensywności.

Jeśli jednak poczujesz mocniejsze skurcze 35. tygodniu ciąży i ból brzucha jak na okres w, lepiej skontaktuj się z położną lub lekarzem. Mogą być to pierwsze objawy zbliżającego się porodu.

• Osłabienie pęcherza moczowego

Osłabienie pęcherza jest efektem ubocznym spowodowanym uciskiem macicy. Wraz z początkiem przepowiadających skurczów ok. 35 tygodnia ciąży, macica, a więc i dziecko, jest przesuwana bardziej w głąb miednicy mniejszej. Ucisk na pęcherz wzrasta, a jego objętość maleje. W rezultacie będziesz musiała częściej chodzić do toalety, ponieważ twój pęcherz wypełnia się teraz jeszcze szybciej. Możesz też cierpieć na nietrzymanie moczu wymagające stosowania specjalnych wkładek higienicznych.

• Dolegliwości układu krążenia

Innym objawem towarzyszącym zaawansowanej ciąży są problemy z krążeniem. Zwłaszcza gdy leżysz na plecach, możesz przez chwilę nie być w stanie ponownie wstać. Ucisk macicy na żyłę główną, która zaopatruje serce w krew, może ograniczać jej pracę. Ponieważ przez krótki czas do organizmu pompowana jest mniejsza ilość tlenu i krwi, mogą wystąpić problemy z krążeniem. Ten przejściowy stan objawia się zawrotami głowy, mdłościami i światłowstrętem. Lekarze nazywają ten objaw zespołem żyły głównej dolnej. W takim przypadku należy zmienić pozycję do spania i odpocząć. Z tego powodu pozycja na boku (szczególnie lewym) jest zalecana od 31. tygodnia ciąży. Jeżeli wybierzesz pozycję leżącą, upewnij się, że górna część ciała jest uniesiona.

Oprócz masażu krocza istnieją inne, dostępne po 35. tygodniu ciąży, środki przygotowujące do porodu, które mogą go ułatwić. Można na przykład zacząć pić herbatę z liści malin lub suplementować olej z wiesiołka. Dzięki temu kanał rodny stanie się bardziej rozciągliwy.

Także codzienne przyjmowanie siemienia lnianego powoduje rozszerzenie i uelastycznienie błon śluzowych. Możesz je dodawać np. do porannego muesli. Po spożyciu siemienia lnianego nie należy zapominać o piciu odpowiedniej ilości płynów, w przeciwnym razie może to spowodować zaparcia.

Podobne działanie ma codzienna kąpiel parowa z siana. Należy zagotować wodę i wymieszać ją w misce z suszonym sianem, które jest dostępne w aptece. Pozwól wodzie nieco ostygnąć, a następnie umieść miskę w toalecie. Następnie usiądź na toalecie – rozebrana – tak aby opary mogły dotrzeć do kanału rodnego. Pozostań w pozycji siedzącej przez około 20 minut.

Położne mogą wykonywać akupunkturę nie tylko w przypadku różnych dolegliwości w czasie ciąży. Ta dalekowschodnia metoda uzdrawiania jest również odpowiednia jako przygotowanie do porodu. Około czterech tygodni przed spodziewanym terminem porodu położna może stymulować igłami określone punkty w ciele, aby ułatwić i przyspieszyć poród. Zostało to udowodnione naukowo. Zapytaj o to swoją położną i w razie potrzeby umów się na wizytę.

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.