Rozpoczęcie 33. tygodnia ciąży oznacza, że jesteś już w dziewiątym miesiącu ciąży – zaczyna się ostatni, ekscytujący etap rozwoju Twojego dziecka przed jego narodzinami. Nikt nie jest w stanie dokładnie przewidzieć, kiedy nastąpi poród – maluchy mają własne pomysły i plany. Większość dzieci rodzi się między 37. a 41. tygodniem. To znaczy, że już niedługo będziesz mogła spodziewać się narodzin swojego maluszka w każdej chwili, dlatego musisz już teraz przygotować się na ten wielki moment.

W 33. tygodniu ciąży Twoje dziecko jest już w pełni rozwinięte, lecz nadal potrzebuje sporo urosnąć i pozostać w macicy przez kilka kolejnych tygodni. Zarówno jego narządy, jak i zmysły zostały już ukształtowane i będą trenowane aż do narodzin. Dziecko słyszy, smakuje, widzi, a także może odczuwać dotyk dzięki komórkom czuciowym znajdującym się w skórze. Brakuje jeszcze tylko piątego zmysłu – węchu – maluch będzie zdolny do odczuwania i przetwarzania zapachów dopiero po urodzeniu. Dzieje się tak dlatego, że w łonie matki dziecko nie ma dostępu do powietrza jako kanału transmisyjnego dla odbierania zapachów.

Układ kostny płodu w 33. tygodniu ciąży także jest dojrzały, jednak kości dziecka muszą jeszcze nieco stwardnieć, aby mogły wytrzymać nacisk związany z porodem. Niemniej nawet w chwili narodzin szkielet maluszka nie jest jeszcze całkowicie skostniały, co m.in. ułatwia mu przejście przez kanał rodny. Zastępowanie chrząstek tkanką kostną będzie trwało jeszcze przez długi czas po narodzinach, aż do ok. 25. roku życia. Dalszy rozwój dziecka po porodzie będzie monitorowany przez lekarza pediatrę. Zwróci on uwagę na narządy zmysłów i odruchy, a także na rozwój funkcji motorycznych, jelit oraz na prawidłowy wzrost wymiarów i masy ciała dziecka.

W miarę postępu ciąży, dziecko coraz bardziej obraca się do pozycji, w której się urodzi, czyli do pozycji główkowej. Wiele maluchów przyjmuje ją już przed 33. tygodniem ciąży i pozostaje w niej aż do narodzin – jest to sprawdzane przez lekarza i położną podczas każdej wizyty. Położna może wyczuć rękami dokładne ułożenie dziecka (badanie palpacyjne brzucha za pomocą chwytów Leopolda).

W 33. tygodniu ciąży mózg rozwija się bardzo szybko. Obwód głowy zwiększa się w tym czasie o około 1,3 centymetra ze względu na wzrost objętości mózgu. Jednak dziecko nie osiągnęło jeszcze docelowej wielkości głowy, która zostanie zmierzona przy urodzeniu. Mimo to niektórzy rodzice martwią się, że już na tym etapie główka ich dziecka jest bardzo duża, np. o kilka tygodni „starsza” od brzuszka czy nóżek. Warto pamiętać, że pomiary wykonywane w trakcie ciąży są obarczone pewnym marginesem błędu, zależnym np. od rodzaju sprzętu czy doświadczenia lekarza. Nie warto też samodzielnie ich interpretować na podstawie wyliczonego przez aparat USG „wieku” poszczególnych części ciała płodu, lecz zaufać specjaliście, który naniesie dokładne dane na siatki centylowe.

Na główce dziecka rozwijają się dwa ciemiączka – miejsca, w których czaszka nie jest zamknięta przez tkankę kostną. Te otwory są ważne, ponieważ nadają czaszce elastyczność, aby chronić mózg podczas porodu i umożliwić główce dziecka przejście przez kanał rodny. Dają one również mózgowi przestrzeń potrzebną do dalszego rozwoju po urodzeniu. Małe ciemiączko z tyłu głowy zamyka się samoistnie w ciągu pierwszych trzech miesięcy po urodzeniu, zaś drugie, większe, znajduje się pośrodku czaszki i zwykle zasklepia się stopniowo w ciągu pierwszego roku życia.

W przypadku przedwczesnego porodu w 33. tygodniu ciąży, wcześniak ma duże szanse na zdrowy rozwój. Utrzymanie temperatury ciała nadal jednak stanowi dla niego problem, dlatego najmłodsze wcześniaki są umieszczane w specjalnym ciepłym „łóżku” – inkubatorze. Muszą też spędzić minimum kilka tygodni na oddziale neonatologicznym i przejść szereg badań oraz konsultacji.

Dziecko urodzone w 33. tygodniu ciąży potrzebuje specjalistycznej opieki, sprawowanej przez ośrodek o przynajmniej II stopniu referencyjności. Dlatego jeśli grozi Ci poród przedwczesny, wystąpiły porodowe skurcze w 33. tygodniu ciąży lub odpłynął Ci płyn owodniowy, od razu udaj się do właśnie takiej, wyspecjalizowanej placówki.

Sprawdź: Przedwczesny poród – jak go rozpoznać i co robić?

Dno macicy, czyli górna jej krawędź, znajduje się teraz na wysokości około trzech palców pod żebrami. Powoduje to ogromny nacisk na płuca, a w dolnej części na pęcherz moczowy. W rezultacie duszność i zgaga mogą się ponownie nasilić. Wciąż będzie towarzyszyć Ci także częstsze parcie na mocz. Jeśli jesteś w 33. tygodniu ciąży bliźniaczej, zapewne odczuwasz te dolegliwości ze zdwojoną siłą.

Zobacz więcej na temat badań przed porodem

• Obrzęki w ciąży – opuchlizna nóg w 33. tygodniu

Ponieważ woda gromadzi się w Twoich tkankach, możesz jeszcze bardziej niż wcześniej cierpieć z powodu opuchniętych stóp i nóg, które mogą również boleć. Aby zmniejszyć dolegliwości, powinnaś przede wszystkim dużo odpoczywać i układać nogi wyżej.

Gestoza, czyli zatrucie ciążowe – przyczyny, objawy i sposoby leczenia,

Wskazówka położnej

Włącz do swojej diety gotowane ziemniaki, ogórki, ryż i ananasa. Pokarmy te pomagają przeciwdziałać zatrzymywaniu wody w organizmie. Wbrew dawnym zaleceniom nie należy stosować diety składającej się wyłącznie z ryżu. Zupełnie odstaw też sól w każdej postaci – jej spożycie nasila obrzęki.

Położna Dorothee Kutz

• Ruchy dziecka w 33. tygodniu ciąży stają się bardziej gwałtowne

Kiedy dziecko porusza się i obraca w Twoim łonie, czasami dosłownie zapiera Ci dech w piersiach. Jeśli spodziewasz się bliźniąt, uczucie to nasila się i możesz mieć wrażenie, jakby w twoim wnętrzu szalało tornado. Nie martw się, jeśli odczuwasz intensywne ruchy dziecka w 33. tygodniu ciąży – jest to całkowicie normalne i ważne, aby dziecko mogło ułożyć się w pozycji porodowej.

• Dopada Cię gonitwa myśli i syndrom wicia gniazda

Twoje myśli kierują się ku codziennemu życiu z dzieckiem. W tej chwili nie wiesz jeszcze, jak sobie z tym poradzić. Prawdopodobnie inne mamy podzieliły się z Tobą swoimi doświadczeniami i opowieści te wywołały w Tobie niepokój. Pewne jest jednak, że zarówno ból porodowy, jak i stres związany z pierwszymi tygodniami życia noworodka są w dużym stopniu zapominane przez matki. Natura stworzyła ten mechanizm po to, aby kobiety nie zniechęcały się do zajścia w kolejną ciążę.

Teraz nadszedł czas na spakowanie torby do szpitala. Zapewne kupiłaś już sporo rzeczy na wyprawkę dla niemowlaka. Teraz razem z partnerem możecie zająć się rozstawieniem łóżeczka. Podczas urządzania pokoju dla malucha należy pamiętać o zasadzie „najpierw bezpieczeństwo, później estetyka”. Usuń wszystkie zbędne elementy dekoracyjne, takie jak poduszki czy pluszaki. Zdejmij z łóżeczka ochraniacze na szczebelki i baldachim. Zamiast pościeli postaw na śpiworek, a jeśli upierasz się przy zestawie poduszka + kołderka, wybierz modele, które nie mają troczków i falbanek. Należy również unikać termoforów i poduszek grzewczych, ponieważ mogą one spowodować przegrzanie dziecka i stworzyć ryzyko uduszenia.

Sprawdź, o co jeszcze zadbać kompletując wyprawkę dla noworodka.

• Twoje ciało ćwiczy skurcze w celu przygotowania się do porodu

Skurcze i twardy brzuch w 33. tygodniu ciąży towarzyszą już niemal każdej przyszłej mamie – twój brzuch coraz częściej spina się, by po chwili się rozluźnić. Ciało każdej ciężarnej intensywnie ćwiczy teraz przed zbliżającymi się narodzinami dziecka. W ciągu najbliższych tygodni te skurcze treningowe będą się nieco nasilać, aż w końcu nadejdą faktyczne skurcze porodowe. W miarę jak dno macicy obniża się, zmniejsza się duszność i nacisk na narządy wewnętrzne. Dzięki temu możesz spokojnie oczekiwać na narodziny dziecka i cieszyć się na myśl o chwili, w której po raz pierwszy przytulisz swoje maleństwo.

Ponieważ Twoje ciało, a zwłaszcza macica, intensywnie przygotowuje się do porodu, możesz odczuwać niepewność. Raz po raz będziesz zadawać sobie pytanie, jakiego rodzaju skurcze odczuwasz. Aby się upewnić, zapytaj swoją położną o kryteria, które pozwolą Ci ocenić i rozróżnić skurcze.

Jeśli masz uzasadnione obawy, Twoja położna będzie w stanie szybko określić, czy to, co opisujesz, to skurcze Braxtona-Hicksa, skurcze przepowiadające, czy może właśnie zaczyna się poród. W tym przypadku lepiej zadać zbyt wiele pytań niż nie reagować, ponieważ w 33. tygodniu ciąży nadal należy zapobiegać przedwczesnemu porodowi, aby dziecko mogło dojrzewać w łonie matki jeszcze przez kilka tygodni, zanim będzie w pełni gotowe do przyjścia na świat.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości, takich jak nudności i/lub biegunka, ogólny ból brzucha lub pleców, ból brzucha jak na okres w 33 tygodniu ciąży, należy niezwłocznie udać się do lekarza i poinformować położną.

Dowiedz się, jak rozpoznać pierwsze oznaki porodu.

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.