22. tydzień ciąży: Twoje dziecko osiągnęło połowę swojej wielkości urodzeniowej

22. tydzień ciąży to już połowa 6. miesiąca. W tym czasie u płodu pojawiają się włoski i zawiązki zębów, a jego waga powoli zbliża się do 500 g. Kiedy odczuwasz ruchy dziecka, zapewne masz ochotę zobaczyć, co aktualnie robi twój maluch. Na szczęście jest taka możlwość i warto z niej skorzystać – jeszcze tylko w 22. tygodniu ciaży USG 3D i tradycyjne będzie miało formę ważnego badania połówkowego! Sprawdź, co czeka Cię podczas nadchodzących dni „w dwupaku”.

Płód w 22. tygodniu ciąży ma już podobną budowę jak noworodek, z tym że jest na razie dużo mniejszy. Rozwój warstw skóry jest w dużej mierze zakończony. Mimo to skóra jest pomarszczona ze względu na wciąż brakującą podskórną tkankę tłuszczową. Zmarszczki zanikną w ciągu kilku następnych tygodni, ponieważ dziecko będzie dość mocno przybierać na wadze.

Owłosienie na ciele dziecka jest już wykształcone: włosy na głowie, rzęsy i brwi są takie, jakie będą przy urodzeniu. Różnica polega na tym, że teraz wyglądają one jak delikatny biały puch. To dlatego, że jeszcze nie nastąpiła pigmentacja, która nadaje włosom i skórze ich kolor.

Pod dziąsłami dziecka rozwijają się pierwsze zęby mleczne. Przeciętnie zaczną się one wyrzynać około 6–10 miesiąca życia niemowlęcia, choć pierwszy ząbek może pojawić się też w innym terminie.

Proporcje kończyn stają się adekwatne do reszty ciała. Przyrost długości zmniejsza się w 22. tygodniu ciąży, ale na pierwszy plan wysuwa się przyrost masy ciała. W następnych tygodniach ciąży tempo magazynowania tkanki tłuszczowej znacznie przyspiesza. Jej odpowiednia ilość jest szczególnie ważna, aby dziecko mogło regulować swoją równowagę cieplną po urodzeniu. Mówiąc najprościej, tłuszcz jest przekształcany w energię i w ten sposób wytwarzane jest ciepło.

Płód w 22. tygodniu ciąży przez łożysko otrzymuje ważne przeciwciała, które wcześniej wytworzył Twój organizm. Te substancje odpornościowe pomagają dziecku zachować zdrowie i dobrze się rozwijać po urodzeniu. Jak widzisz, nawet z drobnych infekcji w czasie ciąży, takich jak przeziębienie, można wyciągnąć coś dobrego, ponieważ wszystkie wytwarzane przez Ciebie przeciwciała są korzystne dla przyszłego zdrowia Twojego dziecka.

Mimo znacznego stopnia rozwoju, dziecko urodzone w 22. tygodniu ciąży ma znikome szanse na przeżycie poza brzuchem mamy. Jego organizm nie jest jeszcze gotowy na samodzielne regulowanie niezbędnych procesów życiowych, nawet przy wspomaganiu specjalistycznej aparatury.

Warto wspomnieć, że to właśnie ukończony 22. tydzień ciąży jest według polskiego prawa granicą pomiędzy poronieniem a porodem przedwczesnym. Dzieci, które przyszły na świat przed tym terminem, są „poza granicami przeżycia”, choć niekiedy lekarzom udaje się uratować nawet takie maluszki.

Pocieszający jest też fakt, że wcześniaki z 22. tygodnia rodzą się bardzo rzadko – porody przed 28. tygodniem stanowią tylko 5% wszystkich porodów przedwczesnych.

Sprawdź, co zrobić, gdy poród zacznie się przedwcześnie

W 22. tygodniu ciąży ruchy dziecka są już zazwyczaj dobrze wyczuwalne. Jeśli Twój maluszek ma czkawkę, odczujesz to jako rytmiczne podrygiwanie lub pukanie. Nawet osoby postronne będą wkrótce w stanie poczuć ruchy, gdy położą rękę na Twoim brzuchu. Jest to ekscytujący moment dla przyszłego ojca, który może teraz sam nawiązać kontakt ze swoim nienarodzonym dzieckiem. Jeśli od czasu do czasu czujesz, że ruchy dziecka są słabe lub nie odczuwasz ich wcale, nie martw się. Wykorzystaj te sporadyczne przerwy na odpoczynek. Wkrótce „gimnastyka” Twojego malucha stanie się o wiele bardziej energiczna i intensywna.

Warto wiedzieć: Liczenie ruchów dziecka w ciąży – po co i jak to robić?

Z pewnością zauważyłaś, że trochę przytyłaś. Jest to całkiem normalne i spodziewane, a w ciągu najbliższych kilku miesięcy masa Twojego ciała jeszcze trochę się zwiększy. Dodatkowe kilogramy rozkładają się w okolicach brzucha, bioder, piersi i pośladków, gdzie znajdują się zapasy tłuszczu, które później zostaną wykorzystane na potrzeby laktacji i regeneracji po porodzie.

Przyrost masy ciała matki jest regularnie kontrolowany przez lekarza i położną. Jest to ważny wskaźnik prawidłowego rozwoju ciąży i dziecka. Nie przejmuj się tym, że przytyłaś o jeden lub dwa kilogramy za dużo – taki drobiazg nie powinien odbierać Ci radości z bycia w ciąży.

Upewnij się, czy Twoja waga w ciąży jest prawidłowa

22. tydzień ciąży to moment, kiedy brzuszek przyszłej mamy jest już wyraźnie zaokrąglony i nie da się nie zauważyć, że kobieta spodziewa się dziecka. Od teraz będzie się on powiększał coraz szybciej, co może skutkować licznymi dolegliwościami i objawami. Do najczęstszych z nich należą:

• wystający pępek – to naturalne następstwo powiększania się obwodu brzucha ciężarnej. Nie występuje u wszystkich kobiet w ciąży. Jest jedynie defektem kosmetycznym, który niemal zupełnie zanika po porodzie

• bóle pleców, bioder, podbrzusza i pachwin – spowodowane są zmianą postawy i środka ciężkości, za które odpowiada właśnie rosnący brzuch oraz rozciąganiem się więzadeł podtrzymujących macicę

• linea nigra – ciemna linia biegnąca przez środek brzucha, od mostka aż do spojenia łonowego; jest to zmiana pigmentacyjna powstająca pod wpływem ciążowych hormonów, która stopniowo zanika po porodzie

• uczucie napięcia i swędzenie skóry – spowodowane szybkim rozciąganiem się skóry na brzuchu, ale też na bokach, piersiach i biodrach

• rozstępy – powstają na skutek mocnego rozciągnięcia skóry i pękania jej włókien elastycznych. Ich pojawienie się jest w głównej mierze uwarunkowane genetycznie.

Sprawdź, jak pielęgnować skórę w ciąży i przeciwdziałać rozstępom.

Kształt i wielkość brzucha w 22. tygodniu ciąży mogą znacznie różnić się u poszczególnych kobiet. Zależą one m.in. od siły mięśni brzucha, istniejących problemów (rozejście mięśnia prostego, przepuklina), budowy anatomicznej i ilości wcześniejszych ciąż. Wiele osób próbuje przewidywać płeć dziecka po kształcie brzuszka ciężarnej, jednak ta metoda nie ma żadnego uzasadnienia, a jej skuteczność jest wątpliwa.

Twoje ciało przygotowuje się teraz intensywnie do okresu po porodzie i opieki nad dzieckiem. Możesz to zauważyć między innymi po zmianach w obrębie piersi. W ciągu ostatnich kilku tygodni nie tylko ich rozmiar znacznie się zwiększył, lecz także Twoje odczucia są inne. Ciągle dokucza Ci ciągnięcie w okolicach biustu, które dodatkowo obciąża skórę.

• Obrzmienie i ból piersi w ciąży – przygotowanie do odżywiania dziecka

Twoje piersi przystosowują się teraz w szczególny sposób do funkcji karmienia piersią. Na otoczkach sutków pojawiają się małe wzniesienia, tzw. gruczoły Montgomery'ego. Gruczoły te są odpowiedzialne za pielęgnację brodawek sutkowych w okresie karmienia piersią. Dzieje się tak dlatego, że karmienie piersią bardzo obciąża tkankę brodawek sutkowych. Z gruczołów Montgomery'ego wydobywa się tłusta substancja, która nawilża brodawkę i otoczkę sutka oraz chroni przed zakażeniem. Substancja ta ma właściwości antybakteryjne i zapobiega rozwojowi drobnoustrojów. Jeśli zobaczysz, że wypływa ona z gruczołów, możesz po prostu rozprowadzić ją na sutku palcami. Często jednak nawet tego nie zauważysz – natura po prostu robi to za Ciebie.

Wydzielina produkowana przez gruczoły Montgomery’ego ma jeszcze jedną ważną rolę – jej zapach zachęca dziecko do uchwycenia piersi i ułatwia mu znalezienie brodawki.

• Napięcie i widoczne żyły na piersiach w ciąży

Ze względu na zwiększony przepływ krwi do tkanki gruczołu sutkowego pod skórą mogą stać się widoczne niebieskie naczynia krwionośne, a nawet lekko wystające żyły. Nie jest to jednak powód do niepokoju, lecz zupełnie normalne i naturalne zmiany, dzięki którym organizm przygotowuje się do laktacji. Możesz też zauważyć, że sutki w ciąży zmieniają swój kolor – ciemnieją i z różowych stają się jasnobrązowe.

Piersi wymagają w tym czasie szczególnie troskliwej opieki. Lekki masaż okrężnymi ruchami pomaga rozładować bolesne napięcie, a nawilżanie i natłuszczanie niwelują nieprzyjemne swędzenie i ściągnięcie skóry. Ważny jest też odpowiedni dobór noszonej bielizny – biustonosze muszą dobrze podtrzymywać piersi, a ramiączka nie powinny wrzynać się w skórę. Jeśli chcesz, możesz już przejść na biustonosze dla karmiących, jednak pamiętaj, że w kolejnych miesiącach ciąży i tuż po porodzie Twoje piersi mogą jeszcze bardziej urosnąć.

Poznaj zalety delikatnego masażu w ciąży.

Jeżeli ból i dyskomfort w piersiach jest bardzo silny, możesz spróbować go ukoić za pomocą wkładki chłodzącej. W aptekach i sklepach z artykułami dla niemowląt dostępne są wielorazowe, chłodzące kompresy żelowe przeznaczone specjalnie do piersi, które stosuje się również podczas karmienia.

Jakie pieluszki dla noworodka: jednorazowe czy wielorazowe?

Po porodzie pieluchy będą towarzyszyły Waszemu życiu – Twojemu i Twojego dziecka – przez około dwa lata, a nawet jeszcze dłużej. Rodzice mają do dyspozycji wiele systemów pieluchowania o różnych koncepcjach. Można używać pieluszek wielorazowych, jednorazowych lub obu rodzajów na zmianę. Szukając odpowiedniej pieluszki jednorazowej, upewnij się, że jest ona szczególnie miękka i przyjazna dla skóry oraz skutecznie zabezpiecza przed przeciekaniem. Ważne jest, by była lekko elastyczna w pasie i przy nóżkach oraz dawała się łatwo założyć i zdjąć. Twoja położna z pewnością będzie mogła udzielić Ci więcej cennych informacji na temat pieluszek i pieluchomajtek.

Jeśli jeszcze nie zdecydowałaś, gdzie chciałabyś rodzić, rozważ zajęcie się tą sprawą w 22. tygodniu ciąży. W Polsce istnieją różne możliwości wyboru sposobu i miejsca porodu. W szpitalu masz możliwość porodu pobytowego lub ambulatoryjnego – ten drugi wiąże się z tym, że Ty i Twoje dziecko opuszczacie szpital już kilka godzin po porodzie. W naszym kraju nie jest to zbyt częsta praktyka – poród ambulatoryjny umożliwiają tylko niektóre placówki, dlatego warto zawczasu zapytać o taką możliwość.

Następnie należy zdecydować, czy ważne jest, aby w szpitalu znajdował się oddział noworodkowy (neonatologiczny). Zależnie od stanu zdrowia Twojego oraz dziecka, a także tygodnia ciąży, w którym odbędzie się poród, warto też zwrócić uwagę na stopień referencyjności szpitala. Fizjologiczne porody mogą odbywać się w każdej placówce, natomiast skrajne wcześniaki powinny przychodzić na świat w szpitalach o III, najwyższym stopniu referencyjności.

Sprawdź, na co zwrócić uwagę, wybierając szpital do porodu.

Decydując się na poród w szpitalu, możesz wybrać placówkę państwową lub prywatną. Poród i pobyt w szpitalu państwowym jest bezpłatny. W szpitalach komercyjnych cena porodu zależy najczęściej od wybranego pakietu, rodzaju porodu i długości pobytu. Nie każda prywatna placówka jest w stanie zapewnić opiekę kobiecie lub dziecku w przypadku poważniejszych komplikacji porodowych, dlatego musisz liczyć się z ewentualnością „awaryjnego” przewiezienia Ciebie lub dziecka do szpitala publicznego.

Możliwe są również porody pozaszpitalne. Taki poród zwykle odbywa się z doświadczoną niezależną położną lub zespołem położnych. Poród pozaszpitalny jest możliwy we własnym domu (jest płatny, a wynagrodzenie ustala się z położną) lub w tzw. domach narodzin prowadzonych przez położne.

Najlepiej zapytać swoją położną i lekarza o zalety i wady każdej z opcji porodu. Warto też porozmawiać z innymi matkami, które doświadczyły już różnych porodów.

Zachęcamy również do dyskusji na naszym forum.

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.