20. tydzień ciąży oznacza, że jesteś dokładnie na półmetku i właśnie ukończyłaś 5. miesiąc. W tym czasie waga dziecka rośnie już coraz szybciej, a płód, z pomocą stale rozwijających się zmysłów i układu nerwowego, zaczyna odbierać coraz więcej bodźców z otoczenia. Możesz upamiętnić przełomowy moment oczekiwań na dziecko, wykonując pamiątkowe zdjęcie brzucha w 20. tygodniu ciąży lub badanie USG 3D, zwane USG połówkowym, podczas którego przekonasz się, jak przebiega rozwój Twojego dziecka i być może zobaczysz jego ruchy na ekranie monitora.

Twoje dziecko podąża teraz za swoim silnym odruchem i potrzebą poruszania się. Obraca się wokół własnej osi, robi salta, co być może zaobserwujesz, jeśli wykonasz USG w 20. tygodniu ciąży. Ruchy dziecka wzbudzają płyn owodniowy, który przez 9 miesięcy stanowi środowisko życia maluszka. Ilość płynu owodniowego zwiększa się stopniowo i dostosowuje się do wzrostu dziecka. Chroni to dziecko przed ewentualnym uciskiem na brzuch.

Za pomocą ramion dziecko wykonuje ruchy lokomocyjne i pełzające. Pierwotnie było to ważne, aby noworodek po urodzeniu mógł w ten sposób dosięgnąć piersi matki w celu pierwszego karmienia i stymulacji produkcji mleka. Mimo że w dzisiejszych czasach dzieci po urodzeniu umieszczane są bezpośrednio w ramionach matki, odruch ten jest ważnym elementem w ich rozwoju. U ludów prymitywnych poszukiwanie piersi matki przez niemowlę ma ogromne znaczenie. Nie należy tego ignorować także w naszej części świata. Ułatwia to dziecku rozwój ruchowy w nadchodzących tygodniach i miesiącach.

W 20. tygodniu powoli rozwijają się brwi, które będą rosnąć już przez całe życie dziecka. Powieki są ruchome, ale pozostaną zamknięte przez kilka następnych tygodni.

W tym czasie dziecko rozwija pewien rodzaj pamięci. Nawet po urodzeniu będzie rozpoznawać dźwięki i muzykę, które słyszy teraz w łonie matki. Od 20. tygodnia możesz puszczać dziecku muzykę lub śpiewać piosenki na dobranoc. Dziecko rozpozna te melodie również po urodzeniu i mogą mu one wówczas ułatwić zasypianie.

W okolicach 20. tygodnia ciąży przychodzi czas na kolejne ważne badanie – USG połówkowe. Podczas badania ultrasonograficznego, które zwykle odbywa się między 18. a 22. tygodniem, lekarz szczegółowo zbada kończyny i narządy wewnętrzne dziecka. Małe serduszko jest wyraźnie widoczne, bije mocno, w rytmie szybszym niż ten, do którego jesteś przyzwyczajona – tętno płodu w 20. tygodniu ciąży to ok. 150 uderzeń na minutę. Rozwój mózgu posunął się tak daleko, że najważniejsze jego obszary są obecnie wyraźnie widoczne. Obie nerki są również badane pod kątem cech anatomicznych, podobnie jak jelita pod kątem ich drożności.

Choć przeprowadzenie USG 3D w 20. tygodniu ciąży nie jest konieczne (lekarz i tak ocenia wszystkie struktury płodu w „klasycznym”, dwuwymiarowym badaniu), to wielu specjalistów decyduje się na jego wykonanie. Dzięki trójwymiarowemu obrazowi rodzice mogą zobaczyć buzię dzidziusia, jego stópki, a nawet maleńkie paluszki, co jest bardzo wzruszającą chwilą i pozwala im nawiązać mocniejszą więź ze swoim nienarodzonym dzieckiem.

Zobacz, co jeszcze warto wiedzieć o USG połówkowym

Gratulacje! Jesteś już na półmetku ciąży! Za Tobą mnóstwo pięknych i wzruszających chwil, ale też trudnych momentów i spadków samopoczucia. Nie inaczej będzie w kolejnych tygodniach. Postaraj się zbierać energię na nadchodzące miesiące ciąży, które będą wyjątkowo wymagające dla organizmu. Odpoczywaj, kiedy tylko poczujesz zmęczenie, i staraj się słuchać sygnałów swojego ciała.

Brzuch w 20. tygodniu ciąży jest już widocznie zaokrąglony, lecz nadal nie utrudnia Ci wykonywania codziennych czynności. Możesz jednak czuć się nieco ociężała i mieć wrażenie, że Twoje ruchy są niezgrabne i straciły dawną lekkość.

Gratulacje! Jesteś już na półmetku ciąży! Za Tobą mnóstwo pięknych i wzruszających chwil, ale też trudnych momentów i spadków samopoczucia. Nie inaczej będzie w kolejnych tygodniach. Postaraj się zbierać energię na nadchodzące miesiące ciąży, które będą wyjątkowo wymagające dla organizmu. Odpoczywaj, kiedy tylko poczujesz zmęczenie, i staraj się słuchać sygnałów swojego ciała.

Brzuch w 20. tygodniu ciąży jest już widocznie zaokrąglony, lecz nadal nie utrudnia Ci wykonywania codziennych czynności. Możesz jednak czuć się nieco ociężała i mieć wrażenie, że Twoje ruchy są niezgrabne i straciły dawną lekkość.

W naszym kalendarzu ciąży 20. tydzień oznacza, że właśnie kończysz 5. miesiąc oczekiwań na maluszka. Niektóre kalendarze mogą jednak wskazywać, że 20. tydzień ciąży to dopiero początek 5. miesiąca. Skąd ta rozbieżność? Różnice w obliczaniu miesięcy ciąży biorą się z odmiennych założeń co do czasu trwania 1 miesiąca.

W kalendarzu HiPP bierzemy pod uwagę miesiące księżycowe, które trwają dokładnie 4 tygodnie. Inne kalendarze mogą zakładać 30-, a nawet 31-dniowy czas trwania miesiąca, co daje właśnie wspomnianą wcześniej różnicę.

By uniknąć nieporozumień, lekarze oraz położne posługują się wyłącznie tygodniami ciąży. Tak precyzyjne określanie wieku ciążowego jest konieczne ze względu na rozbieżności, które występują pomiędzy poszczególnymi tygodniami – wielkość i waga dziecka w 17. i 20. tygodniu ciąży będą się drastycznie różnić, a przecież cały ten okres jest 5. miesiącem!

Przyszłe mamy, które spodziewają się pierwszego dziecka, już teraz z niecierpliwością zastanawiają się, kiedy po raz pierwszy poczują, jak ich dziecko porusza się w brzuchu. Z pewnością już się to wydarzyło, ale nie wiedziałaś, że to właśnie ruchy dziecka, ponieważ było to jeszcze dość niejasne odczucie i nie potrafiłaś go sklasyfikować. Pierwsze ruchy dziecka w dole brzucha w 20. tygodniu ciąży możesz łatwo pomylić z przesuwaniem się treści w jelitach, lecz po kilku takich „epizodach” nie powinnaś mieć już żadnych wątpliwości.

Kobiety, które są po raz pierwszy w ciąży, mogą zacząć odczuwać ruchy dziecka między 20. a 24. tygodniem ciąży. Teraz, w 20. tygodniu, ruchliwość dziecka wzrasta, a płyn owodniowy częściej jest w ruchu, dzięki temu można łatwo wyczuć delikatne kopniaki. Pierwsze zauważalne ruchy są więc raczej odczuciem „bulgotania”, które jest spowodowane wzbudzeniem płynu owodniowego. Możesz mieć odczucia przywodzące na myśl bańki mydlane pękające na ścianie brzucha lub motyla trzepoczącego skrzydłami – te delikatne „kopnięcia” w brzuszek mamy to jedne z najbardziej ekscytujących momentów każdej ciąży.

Jeśli jesteś już mamą, to prawdopodobnie odczułaś już zwinne ruchy swojego dziecka, które objawiają się delikatnym mrowieniem. Nisko ułożone dziecko w 20. tygodniu ciąży będzie dawało o sobie znać w przestrzeni pomiędzy Twoją kością łonową a pępkiem. Kobiety, które już rodziły dzieci, są na to bardziej wrażliwe niż te, które są w ciąży po raz pierwszy.

Jeśli łożysko znajduje się na przedniej ścianie macicy lub ściana brzucha jest bardzo gruba, ruchy są tłumione i dlatego mogą być odczuwalne słabiej i później. Minie trochę czasu, zanim ruchy dziecka będą wyczuwalne dłonią położoną na brzuchu lub wręcz widoczne gołym okiem.

Czy znasz już nasze forum? Wymieniaj się informacjami z innymi matkami i korzystaj z ich doświadczeń!

Brzuch w 20. tygodniu ciąży rośnie dość szybko, co raczej nie zmieni się aż do porodu. Z tego powodu możesz zmagać się z wieloma nieprzyjemnymi odczuciami: przesuszeniem, swędzeniem oraz napięciem skóry, a w dalszej perspektywie również z pierwszymi rozstępami.

Rozciągająca się skóra na brzuchu, ale też na piersiach, biodrach i udach wymaga teraz szczególnej pielęgnacji, która pomoże zniwelować uczucie ściągnięcia, swędzenia, nawilży suchą skórę i uelastyczni ją, redukując ryzyko powstania rozstępów.

Jeśli wcześniej nie stosowałaś żadnych kosmetyków do ciała, to najwyższy czas zaopatrzyć się w opakowanie balsamu, mleczka lub masła dla ciężarnych. Wzmacniaj i rozpieszczaj swoją skórę, stosując codzienną pielęgnację, np. przy użyciu masła do ciała HiPP Mamasanft Sensitive. Nakładaj kosmetyk na skórę po każdym prysznicu lub kąpieli, a także w każdym momencie dnia, kiedy Twoja skóra potrzebuje dodatkowego nawilżenia i ukojenia. Niektóre specjalistyczne kosmetyki dla ciężarnych można stosować tylko 2-3 razy dziennie, dlatego do częstszej pielęgnacji warto wybierać produkty dla niemowląt, które można stosować bez ograniczeń. Do codziennej pielęgnacji skóry w ciąży nadaje się oliwka pielęgnacyjna dla niemowląt HiPP Babysanft Sensitive.

Sprawdź także: Pielęgnacja skóry w ciąży – zadbaj o swoją skórę, przeciwdziałaj rozstępom w ciąży

Zmiany hormonalne, które zachodzą w Twoim organizmie od dobrych kilku tygodni, spowodują, że będziesz odczuwać różne objawy.

• Zwiększona ilość wydzieliny z pochwy i upławy w ciąży

Mniej więcej w 20. tygodniu ciąży możesz zaobserwować zwiększoną ilość wydzieliny z pochwy. Spowodowane jest to podwyższonym stężeniem hormonów płciowych i należy do zupełnie normalnych, a nawet koniecznych objawów ciąży. Funkcją wydzieliny jest ochrona pochwy przed drobnoustrojami mogącymi spowodować infekcję. Takie zakażenie jest nie tylko nieprzyjemne dla przyszłej mamy, lecz także może być zagrożeniem dla płodu. To dlatego Twój organizm wytwarza obecnie więcej wydzieliny, która zabiera ze sobą wszelkie patogeny z pochwy i w ten sposób transportuje je poza organizm.

Dziecko jest chronione przed patogenami również przez twardy czop śluzowy, który zamyka ujście szyjki macicy. Niemniej jednak sama pochwa jest narażona na pewne ryzyko zachwiania równowagi i wystąpienia objawów chorobowych. Szczególnie w okresie ciąży istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia zakażeń grzybiczych pochwy – zapada na nie ponad 40% ciężarnych. Zachowaj szczególną ostrożność w publicznych toaletach i na basenie.

Upewnij się, że wydzielina jest zawsze biaława lub biała i ma neutralny zapach. Jeśli pojawią się żółte lub zielone upławy w ciąży, wydzielina stanie się grudkowata lub wystąpi swędzenie, należy skontaktować się z lekarzem lub położną.

• Ciągnięcie w podbrzuszu i ból pleców w ciąży

Ból pleców, najczęściej pojawiający się w odcinku lędźwiowym, oraz uczucie ciągnięcia i rozciągania w podbrzuszu i pachwinach są częstymi dolegliwościami w ciąży. Objawy te wynikają z dodatkowego obciążenia mięśni, ścięgien i skóry. Nie muszą one jednak być stałe ani występować z taką samą intensywnością za każdym razem.

Dzięki regularnym ćwiczeniom, prawidłowemu podnoszeniu i przenoszeniu, odpowiedniej postawie ciała i wystarczającym okresom odpoczynku w życiu codziennym objawy te można dobrze kontrolować.

Sprawdź, jak radzić sobie z bólem pleców w ciąży.

Jakie ćwiczenia w 20. tygodniu ciąży będą bezpieczna dla Ciebie i dziecka?

Na podstawie swoich wcześniejszych doświadczeń ze sportem powinnaś określić, jaka aktywność sportowa i jaki poziom treningu są najbardziej odpowiednie dla Ciebie i Twojego dziecka. Jeśli nie masz wcześniejszych doświadczeń ze sportem, powinnaś wybrać taki rodzaj sportu, który jest łagodniejszy i bardziej wzmacnia mięśnie niż trening wytrzymałościowy, np. zajęcia jogi.

Sprawdź, jakie ćwiczenia wybrać w II i III trymestrze ciąży.

Cukrzyca ciążowa – jak jej zapobiegać?

Jeśli w Twojej rodzinie występują przypadki cukrzycy, zwłaszcza cukrzycy typu 1, najlepiej zasięgnij porady swojego lekarza.

Istnieją pewne oznaki i objawy, które wskazują na cukrzycę. Z tego powodu przyszłe matki zawsze mają wykonywane oznaczenie poziomu glukozy w surowicy krwi. W I trymestrze rutynowo wykonuje się badanie glukozy na czczo, a pod koniec II test obciążenia glukozą, czyli tzw. krzywą cukrową. Jeśli wynik jest nieprawidłowy, lekarz zleci kolejne badanie, aby potwierdzić lub wykluczyć wszelkie podejrzenia.

Cukrzyca w ciąży może być skutecznie leczona i jest stanem przejściowym. Dopiero w zaawansowanym stadium nieleczona może się przerodzić w komplikacje dla dziecka i matki.

Dowiedz się więcej na temat cukrzycy ciążowej. Sprawdź, na czym polega test obciążenia glukozą

Co należy zrobić w przypadku wystąpienia objawów infekcji w czasie ciąży?

Jeśli chcesz lub musisz wspomóc się w leczeniu istniejących dolegliwości lub infekcji za pomocą leków, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą w sprawie odpowiedniego preparatu. Wielu leków nie wolno przyjmować w czasie ciąży. Tylko część spośród wszystkich środków leczniczych jest dopuszczona do stosowania u kobiet w ciąży, i to nie w każdym jej tygodniu. Lekarz, zalecając ciężarnej przyjmowanie konkretnego preparatu, zawsze rozważa, czy korzyści z wprowadzenia leku są wyższe niż ewentualne ryzyko dla płodu. Nie oznacza to jednak, że za wszelką cenę powinnaś unikać leków w ciąży. Niekiedy ich przyjmowanie jest konieczne – w tej kwestii powinnaś zaufać specjalistom i zawsze kierować się ich zaleceniami.

Zapytaj także o preparaty naturalne i ziołowe. Substancje roślinne mają różny wpływ na organizm człowieka – nawet z pozoru bezpieczne produkty zawierające wyciągi z ziół mogą być niewskazane w ciąży. Należy zapytać lekarza lub farmaceutę, w jakim stopniu dana substancja naturalna wpływa na dziecko.

Informacje o autorce:

Juliane Jacke-Gerlitz jest dyplomowaną pielęgniarką. Od ponad dziesięciu lat zajmuje się poradnictwem w zakresie macierzyństwa i karmienia piersią. Obecnie pracuje jako autorka tekstów medycznych i psycholog. Juliane Jacke-Gerlitz jest mężatką od 22 lat, matką ośmiorga dzieci i mieszka z rodziną w Halle w Niemczech.